Autorzy
Opracowali (indika 2024):
(tabela z tłumaczeniami)
Adam Pudło
(struktura)
Andrzej Babkiewicz
Wprowadzenie
Tłumaczenia Sutr Jogi:
 |
JOGASUTRY PATANDŻALEGO
Spolszczył i objaśnieniami opatrzył Antoni S. Pełkowski, KRAKÓW, Czcionkami drukarni narodowej w Krakowie 1927. |
Pierwsze polskie tłumaczenie Jogasutr jest prawdopodobnie tłumaczeniem z języka niemieckiego. Napisane jest młodopolskim językiem, któremu kolorytu dodają archaizmy. Umieszczamy je tutaj ze względów historycznych. |
|
Leon Cyboran, Klasyczna Joga Indyjska,
PWN 1986. Wznowienie – JOGASUTRY, JOGABHASZJA Klasyczna joga indyjska, PWN 2014. |
Jedyne polskie tłumaczenie bezpośrednio z sanskrytu dr Leona Cyborana, który pracował nad nim aż do swojej niespodziewanej śmierci w 1977 r.
Tłumaczenie to zawiera także Jogabhaszję (Yogabhāṣya), czyli pierwszy komentarz przypisywany Wjasie (Vyāsa). Klasyka, wymagająca mocnego skupienia. |
 |
Swami Vishnu Devananda
PATAŃJALI YOGA, maszynopis 1985 |
Autor tłumaczenia, kryjący się pod inicjałami K.A.M. wyjaśnia, że wykorzystał w swoim przekładzie tłumaczenie angielskie Swamiego Vishnu Devanandy i dedykuje je Leonowi Cyboranowi. Jest to tłumaczenie dostępne jedynie w maszynopisie. Zawiera ciekawe komentarze polskiego tłumacza. |
| Ramamurti S. Mishra
JOGASUTRY, maszynopis, bez roku wydania. |
Autorem polskiego przekładu jest Janusz Czura, który nadmienia, że dokonał go za zgodą autora angielskiego tłumaczenia Ramamurti’ego S. Mishry. Autor ten jest znany w Polsce dzięki książce Podstawy Jogi Królewskiej, która jest wprowadzeniem do teorii i praktyki jogi. Tłumaczenie także jedynie w maszynopisie. | |
 |
Gustavo Dauster
Jogasutry Patandżalego, Purana 2010 |
Autor jest członkiem ISKCONu, więc jakby naturalne jest, że jego tłumaczenie oraz komentarze do Jogasutr skłaniają się w kierunku Bhaktijogi (Jogi oddania). |
 |
B.K.S. Iyengar
ŚWIATŁO JOGASUTR PATAŃDŻALEGO, Galaktyka 2011 |
Tłumaczenie oraz komentarze znanego wszystkim praktykującym jogę posturalną – B.K.S. Iyengara, który był jednym z pierwszych uczniów Tirumalai Krishnamacharyi – „ojca” współczesnej wersji jogi. |
 |
T.K.V. Desikachar
W sercu jogi, Helion 2013
|
Autor jest synem a równocześnie i uczniem T. Krishnamacharyi. Książka opisuje wszystkie aspekty jogi, poczynając od asan, a kończąc na filozofii. W III części książki zamieszczone jest tłumaczenie Jogasutr wraz z krótkimi komentarzami. |
 |
Chip Hartranft
Jogasutry Patańdźalego – techniki medytacji i metafizyczne aspekty jogi, Sensus 2013
|
Autor przedstawia filozofię jogi w nowym świetle, często porównując system Patańdżalego z wczesnym buddyzmem. Walorem książki są komentarze odnoszące się do współczesnej nauki i psychologii. |
 |
Marek M. Czekański
PATAŃDŹALI – JOGASUTRY – osobista interpretacja w języku polskim z komentarzami, STUDIO „ZA PRÓG” 2019 |
To tłumaczenie także zawiera Jogabhaszję Wjasy oraz własne komentarze autora przekładu do pierwszej Pady. Autor określa swoje tłumaczenie jako „studium kompilacyjne” i „osobistą interpretację”, gdyż nie tłumaczył Jogasutr bezpośrednio z sanskrytu, lecz wykorzystał wiele innych tłumaczeń, aby przybliżyć tekst w zrozumiałym dla wszystkich współczesnym języku polskim. |
Strutkura Sutr Jogi (Yoga-sūtra):
Rozdział 1: Pełne skupienie (prathamaḥ samādhi-pādaḥ)
|
wers (sūtra) |
tematyka |
| 1-2 | wprowadzenie i definicja jogi – wyciszenie stanów (vṛtti) umysłu (citta) |
| 3-4 | dwie opcje świadomości:
1) trwanie we własnej naturze 2) identyfikacja ze stanami umysłu |
| 5-11 | opis stanów umysłu (vṛtti):
1) prawdziwe poznanie (pramāṇa) 2) błąd (viparyaya) 3) fantazja (vikalpa) 4) sen (nidrā), 5) pamięć (smṛti). |
| 12-16 | zapanowanie nad vṛtti dzięki praktyce (abhyāsa) i beznamiętność (vairāgya) |
| 17-18 | podział samādhi na:
1) z rozpoznaniem (samprajñāta) 2) bez rozpoznania (asamprajñāta) |
| 19 | stany, które mogą przypominać samādhi |
| 20-22 | jak można osiągnąć oba samādhi |
| 23 | łatwa metoda osiągania samādhi – skupienie na Bogu (Īśvara) |
| 24-26 | natura Boga (Īśvara) |
| 27-29 | recytacja głoski OM |
| 30-31 | rozproszenia umysłu i towarzyszące im skutki |
| 32-40 | medytacja na dowolnym przedmiocie w celu pokonania rozproszeń (przykłady) |
| 41-45 | pochłonięcie (samāpatti) i jego odmiany |
| 46-48 | owoce samāpatti |
| 49 | przedmiot samāpatti |
| 50-51 | omówienie samprajñāta-samādhi poprzedzającego końcowy etap asamprajñāta |
Rozdział 2: Praktyka (dvitīyāḥ sādhana-pādaḥ)
|
wers (sūtra) |
tematyka |
| 1 | wprowadzenie do jogi działania (kriyā-yoga) |
| 2 | efekty jogi działania |
| 3-11 | opis uciążliwości (kleśa), które usuwa joga działania:
1) niewiedza (avidyā) 2) utożsamienie/duma/ego (asmitā) 3) namiętność/chęć (rāga) 4) niechęć (dveṣa) 5) lgnięcie (abhiniveśa) |
| 12-14 | opis karmana i jego skutków |
| 15–16 | ustalenie zasady cierpienia |
| 17–22 | cechy widzącego i widzianego |
| 23–24 | połączenie widzącego i widzianego |
| 25–27 | definicja wyzwolenia |
| 28–29 | osiem członów jogi jako środki do osiągnięcia wyzwolenia – dalsza część rozdziału jest im poświęcona:
1) zakazy (yama) 2) nakazy (niyama) 3) pozycje (āsana) 4) kontrola oddechu (prāṇāyāma) 5) powściągnięcie zmysłów (pratyāhāra) 6) koncentracja (dhāraṇā) 7) medytacja (dhyāna) 8) pełne skupienie (samādhi) |
| 30–31 | zakazy (yama) i ich powszechności |
| 32 | nakazy (niyamy) |
| 33–34 | przeciwdziałanie tendencjom sprzecznym z zakazami i nakazami |
| 35–45 | uboczne korzyści płynące z ich przestrzegania |
| 46–48 | pozycje (āsana) |
| 49–53 | kontrola oddechu (prāṇāyāma) |
| 54–55 | powściągnięcie zmysłów (pratyāhāra) |
Rozdział 3: Moce mistyczne (tṛtīyaḥ vibhūti-pādaḥ)
| wers
(sūtra) |
tematyka |
| 1-3 | trzy ostatnie człony jogi:
6) koncentracja (dhāraṇā) 7) medytacja (dhyāna) 8) pełne skupienie (samādhi) |
| 4-6 | zbiorcze nazwa trzech ostatnich członów: saṃyama |
| 7-8 | trzy ostatnie człony jako człony wewnętrzne |
| 9-12 | stan nirodha |
| 13-15 | związek substancji i cechy |
| 16-48 | moce mistyczne uzyskiwane dzięki samjamie |
| 49-55 | ostateczny rezultat – wszechwiedza, po której następuje wyzwolenie (kaivalya) |
Rozdział 4: Ostateczne wyzwolenie (caturthaḥ kaivalya-pādaḥ)
|
wers (sūtra) |
tematyka |
| 1 | sposoby osiągania siddhi:
|
| 2-3 | związek prakṛti z jej wytworami |
| 4-5 | jogin tworzący wiele umysłów |
| 6-7 | karmaṇ |
| 8-11 | saṃskāra |
| 12-14 | czas i przymioty przyrody (guṇa) |
| 15-21 | krytyka buddyjskiej koncepcji umysłu |
| 22-26 | związek umysłu i świadomości |
| 27-28 | poświęcenie się medytacji |
| 29-33 | dharma-megha |
| 34 | ostateczne wyzwolenie |
* tematyka rozdziałów wg: Edwin F. Bryant, The Yoga Sutras of Patañjali. North Piont Press 2009.