Autorzy

Opracowali (indika 2024):
(tłumaczenie)

Andrzej Babkiewicz
(komitet redakcyjny)
Andrzej Babkiewicz, Joanna Jurewicz, Monika Nowakowska,
Sven Sellmer, Przemysław Szczurek, Anna Trynkowska
(redakcja techniczna)
Karina Babkiewicz
(przygotowanie tekstu, skład, zamieszczenie na stronie)
Sven Sellmer i Andrzej Babkiewicz

Tłumaczenie finansowane w ramach programu Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego
pod nazwą „Narodowy Program Rozwoju Humanistyki”
w latach 2017–2023, numer projektu 0357/NPRH5/H22/84/2017.

महाभारत

Mahābhārata

7. Księga Drony (Droṇaparvan)

***
7.1-15 Namaszczenie Drony (Droṇābhiṣeka) /
Jedenasty dzień bitwy

7.4. Przemowa Bhiszmy (Bhīṣma-vākya)

Streszczenie rozdziału:

1–3 Bhiszma błogosławi Karnę: bądź jak ocean dla rzek, ziemia dla nasion.
4–7 Bhiszma wymienia wcześniejsze podboje Karny.
8–13 Wychwalanie przyjaźni ponad więzy krwi.
14–15 Karna staje przed armią Kaurawów – entuzjazm wojowników.

saṃjaya uvāca
tasya lālapyataḥ śrutvā
vṛddhaḥ kurupitāmahaḥ |
deśakālocitaṃ vākyam
abravīt prītamānasaḥ ||7,4.1||

samudra iva sindhūnāṃ
jyotiṣām iva bhāskaraḥ |
satyasya ca yathā santo
bījānām iva corvarā ||7,4.2||

parjanya iva bhūtānāṃ
pratiṣṭhā suhṛdāṃ bhava |
bāndhavās tvānujīvantu
sahasrākṣam ivāmarāḥ ||7,4.3||

svabāhubalavīryeṇa
dhārtarāṣṭrapriyaiṣiṇā |
karṇa rājapuraṃ gatvā
kāmbojā nihatās tvayā ||7,4.4||

girivrajagatāś cāpi
nagnajitpramukhā nṛpāḥ |
ambaṣṭhāś ca videhāś ca
gāndhārāś ca jitās tvayā ||7,4.5||

himavaddurganilayāḥ
kirātā raṇakarkaśāḥ |
duryodhanasya vaśagāḥ
kṛtāḥ karṇa tvayā purā ||7,4.6||

tatra tatra ca saṃgrāme
duryodhanahitaiṣiṇā |
bahavaś ca jitā vīrās
tvayā karṇa mahaujasā ||7,4.7||

yathā duryodhanas tāta
sajñātikulabāndhavaḥ |
tathā tvam api sarveṣāṃ
kauravāṇāṃ gatir bhava ||7,4.8||

śivenābhivadāmi tvāṃ
gaccha yudhyasva śatrubhiḥ |
anuśādhi kurūn saṃkhye
dhatsva duryodhane jayam ||7,4.9||

bhavān pautrasamo 'smākaṃ
yathā duryodhanas tathā |
tavāpi dharmataḥ sarve
yathā tasya vayaṃ tathā ||7,4.10||

yaunāt saṃbandhakāl loke
viśiṣṭaṃ saṃgataṃ satām |
sadbhiḥ saha naraśreṣṭha
pravadanti manīṣiṇaḥ ||7,4.11||

sa satyasaṃgaro bhūtvā
mamedam iti niścitam |
kurūṇāṃ pālaya balaṃ
yathā duryodhanas tathā ||7,4.12||

iti śrutvā vacaḥ so 'tha
caraṇāv abhivādya ca |
yayau vaikartanaḥ karṇas
tūrṇam āyodhanaṃ prati ||7,4.13||

so 'bhivīkṣya naraughāṇāṃ
sthānam apratimaṃ mahat |
vyūḍhapraharaṇoraskaṃ
sainyaṃ tat samabṛṃhayat ||7,4.14||

karṇaṃ dṛṣṭvā maheṣvāsaṃ
yuddhāya samavasthitam |
kṣveḍitāsphoṭitaravaiḥ
siṃhanādaravair api |
dhanuḥśabdaiś ca vividhaiḥ
kuravaḥ samapūjayan ||7,4.15||

Sańdźaja rzekł:
1 Gdy usłyszał jego lament
starzec, pradziad wszystkich Kurów,
rad w swej duszy słowo wyrzekł
zgodnie z miejscem oraz czasem:

2 „Jak ocean dla rzek licznych,
dla gwiazd słońce – Dawca Światła,
jak dla prawdy sprawiedliwi,
a dla nasion płodna ziemia,

3 jak dla istot chmura z deszczem,
bądź opoką dla przyjaciół!
Niech na tobie polegają,
jak na Indrze nieśmiertelni.

4 Chcąc nieść radość Durjodhanie,
wkroczyłeś do Miasta Królów*,
siłą oraz męstwem ramion
wytraciłeś klan Kambodźów.

5 Ty zabiłeś Gandharczyków
i Ambaszthów, i Widehów,
także władców jak Nagnadźit,
co do Giriwradźy* zbiegli.

6 Twardzi w boju Kiratowie,
co mieszkają w śnieżnych twierdzach,
z dawna w mocy Durjodhany
– to ty tego dokonałeś.

7 W różnych miejscach, w licznych bojach,
pragnąc dobra Durjodhany,
zwyciężyłeś licznych mężów,
Karno o potężnej sile.

8 Wraz z krewnymi, przyjaciółmi
stań się dla Kaurawów wszystkich
drogą, co do celu wiedzie,
tak jak jest nią Durjodhana.

9 Głoszę to ku pomyślności:
idź i walcz z wrogami swymi!
W walce służ Kaurawom radą,
daj zwycięstwo Durjodhanie!

10 Wszak na równi z Durjodhaną
jako wnuka cię traktuję.
Zgodnie z prawem tak do niego,
jak do ciebie należymy.

11 W świecie tym, jak głoszą mędrcy,
od krewnych, powinowatych
lepszą jest, o pierwszy z ludzi,
zażyłość z prawymi prawych.

12 W zgodzie bądź ze swą przysięgą,
zawsze pewny: »oto moi«.
Siłę Kurów więc ochraniaj,
jak to czyni Durjodhana”.

13 Gdy tych słów wysłuchał Karna,
dziecię Słońca Chmurodzielcy,
stopom Bhiszmy się pokłonił
i do boju chyżo ruszył.

14 Ujrzał pole niezmierzone,
nieprzebrane, pełne ludzi
i na duchu podniósł armię
o zjeżonym bronią czole.

15 Gdy Kurowie zobaczyli,
że potężny łucznik Karna
wraz do boju się gotuje,
zaraz gromko go uczcili:
okrzykami, oklaskami,
brzękiem łuków i lwim rykiem.