7.1. Pochwała Karny

Dźanamedźaja rzekł:
1Powiedz, wieszczu wśród braminów,
jak postąpił Dhrytarasztra,
gdy usłyszał, że Śikhandin,
wódz Pańćalów, zmorzył w boju

2Dewawraty moc, witalność,
męskość, siłę i odwagę,
i gdy rozpacz go przejęła
na wieść o ojcowskiej śmierci?

3Jego syn królestwa żądny
chce zwyciężyć dzieci Pandu
za pomocą Bhiszmy, Drony
oraz innych rydwanników.

4Kiedy został pokonany
ów przywódca wszech łuczników,
jak Kaurawja reagował,
o tym mów, pierwszy z braminów.
Waiśampajana rzekł:

5Władca ludów, Dhrytarasztra,
słysząc o ojcowskiej śmierci,
wnet w rozpaczy się zatracił
i spokoju nie mógł zyskać.

6Kiedy król rozpaczą zdjęty
w nieprzerwanym bólu cierpiał,
wówczas znowu się pojawił
syn przeczysty Gawalgany.
7Gdy z obozu nocą przybył
Sańdźaja do Miasta Słoni,
Dhrytarasztra, syn Ambiki,
słysząc o Bhiszmowej śmierci,

8pytał go rozpaczą zdjęty,
w swoich myślach udręczony,
gdyż zwycięstwa synów łaknął,
lamentował niczym chory.
Dhrytarasztra rzekł:

9Gdy legł Bhiszma znamienity
o przerażającej mocy,
cóż podówczas uczynili
Kurowie przez czas nagleni?

10Kiedy poległ ów bohater,
nieodparty, pełen krzepy,
cóż Kurowie uczynili,
tonąc w oceanie żalu?

11Synów Pandu, wielkich duchem,
prężna armia, o Sańdźajo,
strach w trzech światach może wzbudzić,
tym sukcesem podniecona.

12Kiedy buhaj pośród Kurów,
Dewawrata legł zabity,
cóż królowie uczynili,
o tym mów mi, o Sańdźajo.
ESańdźaja rzekł:

13Słuchaj, królu, słów z uwagą,
gdy do ciebie będę prawić,
co twe dzieci uczyniły,
gdy legł w boju Dewawrata.

14Kiedy Bhiszma wielce mężny
został, królu, powalony,
twoi i synowie Pandu
zadumali się z osobna.

15Słysząc o rycerskim kodzie,
zadziwieni, zachwyceni,
potępiając swą powinność,
wielkiej duszy się skłonili.

16Potem łoże rozpostarli
Bhiszmie o niezmiernej mocy,
ze strzał o gładziutkich drzewcach,
wraz z zagłówkiem, o tygrysie.

17Zapewniwszy mu ochronę,
rozmawiali między sobą,
cześć oddając dziecku Gangi,
w prawo bieżąc wokół niego.

18Woje, pchani wpływem czasu,
nabiegłymi krwią oczyma
w złości na się pozierali
i do boju znów ruszyli.

19Tak przy wtórze instrumentów
i odgłosach tarabanów
twe oddziały i wrogowie,
by się zetrzeć, podążały.

20Kiedy poległ syn Dźahnawi1,
chociaż dzień dobiegał końca,
w pęta gniewu pochwyceni,
popychani wpływem czasu,
21nie szanując słów stosownych
syna Gangi szacownego,
broń rozliczną pochwycili,
w bój ruszyli Bharatowie.

22Wskutek twego zaślepienia
i twych synów nieodrodnych,
i za sprawą śmierci Bhiszmy,
Kurowie z poplecznikami
w szpony śmierci się dostali,

23niczym owce bez opieki
w lesie pełnym drapieżników,
wielce w sercach zatrwożeni,
pozbawieni Dewawraty.

24Kiedy legł z Bharatów pierwszy,
armia Kurów się jawiła
jak bezgwiezdne nieboskłony
albo przestwór wiatru zbyty,

25ziemia ziarna pozbawiona,
mowa, której brak jest składni,
jak asurów dawna armia,
gdy schwytany został Bali,

26owdowiała piękna dama,
niczym rzeka z wyschłą wodą,
łania w otoczeniu wilków,
gdy zabity został rogacz,

27czy bezmierna też pieczara,
gdy obrońca jej lew poległ.
Kiedy upadł syn Dźahnawi,
wówczas armia Bharatowa

28była jak na morzu nawa
wiatrem srogim druzgotana.
Umęczona siłą wojów
synów Pandu górujących,

29armia z jazdą zatrwożoną
słoni, koni i rydwanów,
z ludźmi mocno zgnębionymi,
litość w widzach rozbudzała.

30Pozbawieni Dewawraty
monarchowie, wojownicy
i Kurowie przerażeni
w otchłaniach piekielnych niczym,
Karnę jęli przywoływać,
podobnego Dewawracie.

31Myśli ich ku niemu biegły,
ku pierwszemu z dzierżców broni,
jako gość radującemu,
który druhem jest w potrzebie.

32I królowie zakrzyknęli:
„Karna! Karna! Syn woźnicy!
Radhy syn jest naszym dobrem,
życie swe na szali złożył,

33lecz sławetny przez dni dziesięć
w potyczce udziału nie brał!
Karna przyjacielem klanu,
przywołajmy go bez zwłoki!”.

34W gronie wielkich rydwanników,
zdobnych w siłę i odwagę,
w przytomności wszystkich wojów
wszak to Bhiszma Karnę uznał
za półrydwannika jeno,
choć ów buhaj pośród ludzi
dwakroć większą siłą włada.

35Rydwannik i nadrydwannik –
w kalkulacji tej na szczycie,
bohaterzy go szanują,
w boju zdolnym jest on walczyć
z bóstwem ojców, wód i skarbów1,

36więc dlatego wpadł on w furię
i tak rzekł do syna Gangi:
„Póki żyjesz, o Kaurawo,
żadnej walki nie podejmę.

37Gdy, Kaurawo, w wielkiej wojnie
synów Pandu pozabijasz,
to za zgodą Durjodhany
zaraz udam się do lasu,

38jednak jeśli nieba sięgniesz
przez Pandawów powalony,
wówczas na rydwanie jeden
sam zabiję wszystkich wojów,
których zwiesz rydwannikami”.

39Gdy tak rzekł, o wielki królu,
sławny Karna przez dni dziesięć,
za twojego syna zgodą,
udziału w potyczce nie brał.

40Wielce śmiały w boju Bhiszma
zabił w starciu niezliczonych
wojowników synów Pandu,
o dzielności niezmierzonej.

41Gdy więc poległ ów bohater,
prawdomówny, wielce silny,
myśli synów twych, o królu,
wraz do Karny poleciały
niczym myśl o łodzi człeka,
który rzekę pragnie przebyć.

42Dzieci twe oraz stronnicy,
w otoczeniu licznych władców,
zapłakali, zawołali:
„Oto nadszedł czas, o Karno!

43Nasza myśl ku Karnie bieży,
uczniowi Dźamadagniego,
jak do druha gdy potrzeba,
co w orężu niezwalczony”.

44On jest, królu, władny w boju
przed popłochem nas uchronić,
jak Gowinda trzy dziesiątki
wystraszonych niebian broni.
Waiśampajana rzekł:

45Kiedy Karna, pierwszy w boju,
wciąż na nowo był sławiony,
Dhrytarasztra tak powiedział,
jak wąż sycząc jadowicie:

46„Więc myśl wasza k Karnie biegła,
ku synowi Chmurodzielcy3,
uważacie – życie oddał
ów syn Radhy i woźnicy.
47Choć odważny wielce w boju,
czy fałszywie was nie łudzi,
wystraszonych, omroczonych,
zbolałych, co pragną wsparcia?

48Gdy opoka synów Kuru,
wielki Bhiszma zginął w boju,
czy ów pierwszy wśród łuczników
lukę tę wypełnić może?

49Gdyby nawet ją wypełnił,
czy przerazi w boju wrogów,
czy nadzieję na zwycięstwo
moich synów może ziścić?”