Autor

Opracował (wprowadzenie; wyszukanie, dygitalizacja i zamieszczanie tłumaczeń)
Adam Pudło (indika 2024)

नासदीयसूक्त

Nāsadīya-sūkta

RV 10.129 Hymn o niebycie

ṛṣi – Prajāpati Parameṣṭhī
devatā – Bhāvavṛtta
chanda – triṣṭup

Tłumaczenia:

​

​

Mikołaj Kruszewski

Tłumaczenie z sanskrytu na język rosyjski w: Николай В. Крушевский, Восемь гимнов Риг-Веды, „Извѣстія и ученыя записки императорскаго Казанскаго университета, Отдѣл Историко-филологическихъ Наукъ”, г. XLVI: іюль-августъ 1879, s. 105-114.

Tłumaczenie z języka rosyjskiego na polski: Maciej Stanisław Zięba.

Tłumaczenie na podstawie przekładu A. Schleicher: Indogermanische Chrestomathie, 1869.
Maurycy Straszewski, Powstanie i rozwój pesymizmu w Indyach, Kraków 1884, s. 34-35.

Reprint: Maurycy Straszewski, Powstanie i rozwój pesymizmu w Indiach, Wydawnictwo Armoryka, Sandomierz 2017, s. 34-35.

Link:

https://sbc.org.pl/dlibra/publication/326811/edition/308858
Jan Hanusz. Recenzja książki Maurycego Straszewskiego „Powstanie i rozwój pesymizmu w Indyach”, zamieszczona w: Biblioteka Warszawska. Pismo poświęcone naukom, sztukom i przemysłowi; t. 4, s. 129-144, Warszawa 1885; str. 135-136.

Tłumaczenie na podstawie przekładu Alfreda Ludwiga i oryginału sanskryckiego.
Andrzej Gawroński

w: Dr. Paweł Deussen, Zarys filozofii indyjskiej, z dodatkiem o filozofii Wedanty i jej stosunku do metafizyki zachodniej, przekład z dodatkami tłumacza z upoważnienia autora, Nakładem Polskiego Towarzystwa Filozoficznego, Lwów 1914, s. 20-22. [w wydaniu brak nazwiska tłumacza, prof. A. Gawroński nie uważał dokonania tłumaczenia za „powód do chwały” i swego nazwiska nie umieścił. Ujawnił je dopiero po jego śmierci prof. Stanisław Schayer: w pracy: Filozofia Upaniszadów.

Reprint: Paweł Deussen, Zarys filozofii indyjskiej, z dodatkiem o filozofii Wedanty i jej stosunku do metafizyki zachodniej, Wydawnictwo Armoryka, Sandomierz 2024, s. 20-22.

Link:

https://www.wbc.poznan.pl/dlibra/publication/93786/edition/105963/content
Jadwiga Marcinowska

w: Wartości twórcze religijnej myśli polskiej. Filozofia indyjska – chrześcijaństwo – Polska – Hoene-Wroński – Słowacki – Mickiewicz – Trentowski – Cieszkowski – Krasiński – Libelt. [Wyd. J Aurion. Instytut Wydawniczy w Warszawie. 1922, s. 25-26.

link:

https://polona2.pl/item/wartosci-tworcze-religijnej-mysli-polskiej-filozofja-indyjska-chrzescijanstwo-polska,ODk3NjMwNDM/
Stanisław Schayer

w: Wielka Literatura Powszechna; Trzaska, Evert i Michalski, Warszawa 1932, tom V, Antologia, część 1, s. 46-47.

Ostatnio w: Światło słowem zwane. Wypisy literatury staroindyjskiej, red. M. Mejor, Wydawnictwo Akademickie Dialog, Warszawa 2007, s. 7-8

Link:

https://delibra.bg.polsl.pl/Content/74113/BCPS-83259_-_Literatura-Indyjska.pdf
Maryla Falk, Mit psychologiczny w starożytnych Indiach, przekład Ireneusz Kania, Wydawnictwo Universitas, Kraków 2011, str. 13-14.

Maryla Falk napisała tę pracę w 1937 roku w języku włoskim. Pomimo to, postanowiliśmy zamieścić tłumaczenie Ireneusza Kani, gdyż jest przyczynkiem do historii polskiej indologii.

Link:

https://www.nexto.pl/upload/sklep/universitas/ebook/mit_psychologiczny_indiach-falk_maryla-universitas/public/mit_psychologiczny_indiach-universitas-demo.pdf?srsltid=AfmBOorrQomR–pKg5JeNgeLJFgvkXirbBRlNYeGLWnTtQNw1SfNIfCK
Włodzimierz (Wołodymyr) Szajan

w: Володимир Шаян, Гимн про всесвитню тайну (Риґведа 10.129), в перекладані із санскриту на 4. мови. Авґсбурґ: 1947. Лондон-Торонто: Орден, 1973.

Wołodymyr Szajan, Hymn pro wseswytnju tajnu (Rygweda 10,129), w perekładani iz sanskrytu na 4 mowy [tekst skr., niem., ang., pol., ukr.], Augsburg 1947; London-Toronto 1973, s. 6.
Wanda Dynowska

w: Antologia Pieśni Indyjskiej, Tom I Sanskryt, wyd. II znacznie rozszerzone, Biblioteka Polsko-Indyjska, (Madras) 1959, s. 117-119.
Stanisław Franciszek Michalski, Hymny Rigwedy; Ossolineum, Wrocław-Warszawa-Kraków 1971; str. 1260127
Franciszek Tokarz, Z filozofii indyjskiej: Kwestie wybrane, cz. 2, Lublin 1985, s. 105–106.
Konstanty Regamey

Rygweda 129 X, tłum. K. Regamey, w: Alpha… na tenor solo i wielką orkiestrę do tekstu z hymnu kosmogonicznego Rigweda X, 129 w przekładzie kompozytora, Kraków 1970, s. 3 (partytura utworu).

Lub w: Kronos 4 (59) /2021, s. 21-22
Andrzej Ługowski

w: Jednota 5 (1988), s. 9
Czesław Paszkowski, SUANTAVIS historia polskich Venetów, Editions Albi Corvi, Château-Thierry 1990, s. 123-124.
Joanna Jurewicz, Wędrówka za przestrzenią. Wybrane hymny Rygwedy; Elipsa, Warszawa 2013, str.247-248.
Cezary Galewicz

w: Filozofia Wschodu. Wybór tekstów, red. M. Kudelska, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 2002, s. 20-21
Piotr Balcerowicz, Historia klasycznej filozofii indyjskiej. Część pierwsza: początki, nurty analityczne i filozofia przyrody, Wydawnictwo Akademickie Dialog, Warszawa 2003, str. 57-58
Maria Krzysztof Byrski, ŚRUTI czyli staroindyjskie Słowo Usłyszane o dziełach stwórczego Rozumu, Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa 2023, str. 15-16.

नासदासीन् नो सदासीत् तदानीं नासीद् रजो नो व्योमा परो यत् |
किम् आवरीवः कुह कस्य शर्मन्नम्भः किम् आसीद् गहनं गभीरम् ||१०.१२९.१||

nāsad āsīn no sad āsīt tadānīṃ
nāsīd rajo no vyomā paro yat |
kim āvarīvaḥ kuha kasya śarmann
ambhaḥ kim āsīd gahanaṃ gabhīram ||10.129.1||

Wtedy nie było ani niebytu, ani bytu, nie było przestrzeni, a po tamtej stronie przestrzeni nie było nieba; cóż pokrywało (wszystko)?, gdzie, pod czyją opieką znajdowała się woda, bezdenna głębia?

न मृत्युर् आसीदमृतं न तर्हि न रात्र्या अह्न आसीत् प्रकेतः |
आनीदवातं स्वधया तदेकं तस्माद् धान्यन् न परः किं चनास ||१०,१२९.२||

na mṛtyur āsīd amṛtaṃ na tarhi
na rātryā ahna āsīt praketaḥ |
ānīd avātaṃ svadhayā tad ekaṃ
tasmād dhānyan na paraḥ kiṃ canāsa ||10,129.2||

Ani śmierci wtedy nie było, ani nieśmiertelności, nie było odróżnienia nocy od dnia; wtedy Jedno, nie poruszane wiatrem, samo z siebie oddychało i więcej nie było niczego, różnego do niego.

तम आसीत् तमसा गूळ्हम् अग्रे ऽप्रकेतं सलिलं सर्वम् आ इदम् |
तुच्छ्येनाभ्वपिहितं यदासीत् तपसस् तन् महिनाजायतैकम् ||१०,१२९.३||

tama āsīt tamasā gūḻham agre
’praketaṃ salilaṃ sarvam ā idam |
tucchyenābhv apihitaṃ yad āsīt
tapasas tan mahinājāyataikam ||10,129.3||

Była ciemność; na początku wszystko było pogrążoną w ciemności i nierozróżnialną wodą; kiedy pustka była pogrążona w pustce, wtedy siłą ciepła powstało to Jedno.

कामस् तद् अग्रे सम् अवर्तताधि मनसो रेतः प्रथमं यदासीत् |
सतो बन्धुम् असति निरविन्दन् हृदि प्रतीष्या कवयो मनीषा ||१०,१२९.४||

kāmas tad agre sam avartatādhi
manaso retaḥ prathamaṃ yad āsīt |
sato bandhum asati nir avindan
hṛdi pratīṣyā kavayo manīṣā ||10,129.4||

Potem, przed wszystkim pojawiła się Chęć, która była pierwszym nasieniem ducha; mędrcy, poszukawszy w sercu, poprzez rozmyślanie odkryli pokrewieństwo (związek) istniejącego z nieistniejącym.

तिरश्चीनो विततो रश्मिर् एषाम् अधः स्विद् आसीदुपरि स्विदासीत् |
रेतोधा आसन् महिमान आसन् स्वधा अवस्तात् प्रयतिः परस्तात् ||१०,१२९.५||

tiraścīno vitato raśmir eṣām
adhaḥ svid āsī3d upari svid āsī3t |
retodhā āsan mahimāna āsan
svadhā avastāt prayatiḥ parastāt ||10,129.5||

Poziomo zostały przeciągnięte ich (mędrców) lejce [[czy one były pod czymkolwiek, czy nad czymkolwiek?]]; oni spuszczali nasienie, oni byli wielcy, była wolność (dążenia?) w dół, dążenie w górę.

को अद्धा वेद क इह प्र वोचत् कुत आजाता कुत इयं विसृष्टिः |
अर्वाग् देवा अस्य विसर्जनेनाथा को वेद यत आबभूव ||१०,१२९.६||

ko addhā veda ka iha pra vocat
kuta ājātā kuta iyaṃ visṛṣṭiḥ |
arvāg devā asya visarjanenā-
-thā ko veda yata ābabhūva ||10,129.6||

Kto wie na pewno, kto tutaj może wyjaśnić, skąd, z czego powstało to stworzenie? Bogowie (są) po tej tu stronie tego [s]tworzenia (tzn. oni powstali po nim), a któż wie, skąd on (sam) powstał?

इयं विसृष्टिर् यत आबभूव यदि वा दधे यदि वा न |
यो अस्याध्यक्षः परमे व्योमन् सो अङ्ग वेद यदि वा न वेद ||१०,१२९.७||

iyaṃ visṛṣṭir yata ābabhūva
yadi vā dadhe yadi vā na |
yo asyādhyakṣaḥ parame vyoman
so aṅga veda yadi vā na veda ||10,129.7||

[Ten] kto patrzył z najwyższego nieba na to [s]tworzenie – czy on je spowodował, czy go nie spowodował – ten zapewne wie, skąd ono powstało – lub też nie wie.