Autorzy
Opracowali (indika 2024):
(tłumaczenie)
Andrzej Babkiewicz
(przygotowanie tekstu, skład)
Sven Sellmer
(komitet redakcyjny)
Andrzej Babkiewicz, Joanna Jurewicz, Monika Nowakowska,
Sven Sellmer, Przemysław Szczurek, Anna Trynkowska
(opracowanie redakcyjne)
Magdalena Mendys
(redakcja techniczna)
Karina Babkiewicz
Tłumaczenie finansowane w ramach programu Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego
pod nazwą „Narodowy Program Rozwoju Humanistyki”
w latach 2017–2023, numer projektu 0357/NPRH5/H22/84/2017.
महाभारत
Mahābhārata
7. Księga Drony (Droṇaparvan)
***
7.61-76 Śmierć Dźajadrathy (jayadratha-vadha) /
Czternasty dzień bitwy
7.68 Ardźuna zabija Śrutajusa i Aćjutajusa
(Arjuna-mohe mahāratha-vadha / Śrutāyv-acyutāyu-vadha)
Streszczenie rozdziału:
1–6 Ardźuna gromi szeregi wrogów – opis pobojowiska, drapieżne ptaki.
7–12 Adźuna pojedynkuje się z Śrutajusem i Aćjutajusem.
13–20 Ardźuna przeszyty włócznią Aćjutajusa traci przytomność.
21–23 Ardźuna odzyskuje świadomość i odpiera atak boskim pociskiem Śakry (strzały w powietrzu się mnożą).
24–30 Zabicie Śrutajusa i Aćjutajusa, ich zwolenników i synów.
31–40 Angowie i Kalingowie atakują Ardźunę – opis pogromu słoni.
41–46 Barbarzyńskie plemiona (lista) atakują Ardźunę – pogrom.
47–55 Rzeka trupów stworzona przez Ardźunę i dalszy opis pogromu.
56–66 Zabicie Śrutajusa (kolejny wojownik o tym samym imieniu).
saṃjaya uvāca
hate sudakṣiṇe rājan
vīre caiva śrutāyudhe |
javenābhyadravan pārthaṃ
kupitāḥ sainikās tava ||7.68.1||
abhīṣāhāḥ śūrasenāḥ
śibayo 'tha vasātayaḥ |
abhyavarṣaṃs tato rājañ
śaravarṣair dhanaṃjayam ||7.68.2||
teṣāṃ ṣaṣṭiśatānāryān
prāmathnāt pāṇḍavaḥ śaraiḥ |
te sma bhītāḥ palāyanta
vyāghrāt kṣudramṛgā iva ||7.68.3||
te nivṛtya punaḥ pārthaṃ
sarvataḥ paryavārayan |
raṇe sapatnān nighnantaṃ
jigīṣantan parān yudhi ||7.68.4||
teṣām āpatatāṃ tūrṇaṃ
gāṇḍīvapreṣitaiḥ śaraiḥ |
śirāṃsi pātayām āsa
bāhūṃś caiva dhanaṃjayaḥ ||7.68.5||
śirobhiḥ patitais tatra
bhūmir āsīn nirantarā |
abhracchāyeva caivāsīd
dhvāṅkṣagṛdhravaḍairyudhi ||7.68.6||
teṣu tūtsādyamāneṣu
krodhāmarṣasamanvitau |
śrutāyuś cācyutāyuś ca
dhanaṃjayam ayudhyatām ||7.68.7||
balinau spardhinau vīrau
kulajau bāhuśālinau |
tāv enaṃ śaravarṣāṇi
savyadakṣiṇam asyatām ||7.68.8||
tvarāyuktau mahārāja
prārthayānau mahad yaśaḥ |
arjunasya vadhaprepsū
putrārthe tava dhanvinau ||7.68.9||
tāv arjunaṃ sahasreṇa
patriṇāṃ nataparvaṇām |
pūrayām āsatuḥ kruddhau
taḍāgaṃ jaladau yathā ||7.68.10||
śrutāyuś ca tataḥ kruddhas
tomareṇa dhanaṃjayam |
ājaghāna rathaśreṣṭhaḥ
pītena niśitena ca ||7.68.11||
so 'tividdho balavatā
śatruṇā śatrukarśanaḥ |
ājagāma paraṃ mohaṃ
mohayan keśavaṃ raṇe ||7.68.12||
etasminn eva kāle tu
so 'cyutāyur mahārathaḥ |
śūlena bhṛśatīkṣṇena
tāḍayām āsa pāṇḍavam ||7.68.13||
kṣate kṣāraṃ sa hi dadau
pāṇḍavasya mahātmanaḥ |
pārtho 'pi bhṛśasaṃviddho
dhvajayaṣṭiṃ samāśritaḥ ||7.68.14||
tataḥ sarvasya sainyasya
tāvakasya viśāṃ pate |
siṃhanādo mahān āsīd
dhataṃ matvā dhanaṃjayam ||7.68.15||
kṛṣṇaś ca bhṛśasaṃtapto
dṛṣṭvā pārthaṃ vicetasam |
āśvāsayat suhṛdyābhir
vāgbhis tatra dhanaṃjayam ||7.68.16||
tatas tau rathināṃ śreṣṭhau
labdhalakṣau dhanaṃjayam |
vāsudevaṃ ca vārṣṇeyaṃ
śaravarṣaiḥ samantataḥ ||7.68.17||
sacakrakūbararathaṃ
sāśvadhvajapatākinam |
adṛśyaṃ cakratur yuddhe
tad adbhutam ivābhavat ||7.68.18||
pratyāśvastas tu bībhatsuḥ
śanakair iva bhārata |
pretarājapuraṃ prāpya
punaḥ pratyāgato yathā ||7.68.19||
saṃchannaṃ śarajālena
rathaṃ dṛṣṭvā sakeśavam |
śatrū cābhimukhau dṛṣṭvā
dīpyamānāv ivānalau ||7.68.20||
prāduścakre tataḥ pārthaḥ
śākram astraṃ mahārathaḥ |
tasmād āsan sahasrāṇi
śarāṇāṃ nataparvaṇām ||7.68.21||
te jaghnus tau maheṣvāsau
tābhyāṃ sṛṣṭāṃś ca sāyakān |
vicerur ākāśagatāḥ
pārthabāṇavidāritāḥ ||7.68.22||
pratihatya śarāṃs tūrṇaṃ
śaravegena pāṇḍavaḥ |
pratasthe tatra tatraiva
yodhayan vai mahārathān ||7.68.23||
tau ca phalgunabāṇaughair
vibāhuśirasau kṛtau |
vasudhām anvapadyetāṃ
vātanunnāv iva drumau ||7.68.24||
śrutāyuṣaś ca nidhanaṃ
vadhaś caivācyutāyuṣaḥ |
lokavismāpanam abhūt
samudrasyeva śoṣaṇam ||7.68.25||
tayoḥ padānugān hatvā
punaḥ pañcaśatān rathān |
abhyagād bhāratīṃ senāṃ
nighnan pārtho varān varān ||7.68.26||
śrutāyuṣaṃ ca nihataṃ
prekṣya caivācyutāyuṣam |
ayutāyuś ca saṃkruddho
dīrghāyuś caiva bhārata ||7.68.27||
putrau tayor naraśreṣṭhau
kaunteyaṃ pratijagmatuḥ |
kirantau vividhān bāṇān
pitṛvyasanakarśitau ||7.68.28||
tāv arjuno muhūrtena
śaraiḥ saṃnataparvabhiḥ |
preṣayat paramakruddho
yamasya sadanaṃ prati ||7.68.29||
loḍayantam anīkāni
dvipaṃ padmasaro yathā |
nāśaknuvan vārayituṃ
pārthaṃ kṣatriyapuṃgavāḥ ||7.68.30||
aṅgās tu gajavāreṇa
pāṇḍavaṃ paryavārayan |
kruddhāḥ sahasraśo rājañ
śikhitā hastisādinaḥ ||7.68.31||
duryodhanasamādiṣṭāḥ
kuñjaraiḥ parvatopamaiḥ |
prācyāś ca dākṣiṇātyāś ca
kaliṅgapramukhā nṛpāḥ ||7.68.32||
teṣām āpatatāṃ śīghraṃ
gāṇḍīvapreṣitaiḥ śaraiḥ |
nicakarta śirāṃsy ugrau
bāhūn api subhūṣaṇān ||7.68.33||
taiḥ śirobhir mahī kīrṇā
bāhubhiś ca sahāṅgadaiḥ |
babhau kanakapāṣāṇā
bhujagair iva saṃvṛtā ||7.68.34||
bāhavo viśikhaiś chinnāḥ
śirāṃsy unmathitāni ca |
cyavamānāny adṛśyanta
drumebhya iva pakṣiṇaḥ ||7.68.35||
śaraiḥ sahasraśo viddhā
dvipāḥ prasrutaśoṇitāḥ |
vyadṛśyantādrayaḥ kāle
gairikāmbusravā iva ||7.68.36||
nihatāḥ śerate smānye
bībhatsor niśitaiḥ śaraiḥ |
gajapṛṣṭhagatā mlecchā
nānāvikṛtadarśanāḥ ||7.68.37||
nānāveṣadharā rājan
nānāśastraughasaṃvṛtāḥ |
rudhireṇānuliptāṅgā
bhānti citraiḥ śarair hatāḥ ||7.68.38||
śoṇitaṃ nirvamanti sma
dvipāḥ pārthaśarāhatāḥ |
sahasraśaś chinnagātrāḥ
sārohāḥ sapadānugāḥ ||7.68.39||
cukruśuś ca nipetuś ca
babhramuś cāpare diśaḥ |
bhṛśaṃ trastāś ca bahudhā
svānena mamṛdur gajāḥ |
sāntarāyudhikā mattā
dvipās tīkṣṇaviṣopamāḥ ||7.68.40||
vidanty asuramāyāṃ ye
sughorā ghoracakṣuṣaḥ |
yavanāḥ pāradāś caiva
śakāś ca sunikaiḥ saha ||7.68.41||
goyoniprabhavā mlecchāḥ
kālakalpāḥ prahāriṇaḥ |
dārvābhisārā daradāḥ
puṇḍrāś ca saha bāhlikaiḥ ||7.68.42||
na te sma śakyāḥ saṃkhyātuṃ
vrātāḥ śatasahasraśaḥ |
vṛṣṭis tathāvidhā hy āsīc
chalabhānām ivāyatiḥ ||7.68.43||
abhracchāyām iva śaraiḥ
sainye kṛtvā dhanaṃjayaḥ |
muṇḍārdhamuṇḍajaṭilān
aśucīñ jaṭilānanān |
mlecchān aśātayat sarvān
sametān astramāyayā ||7.68.44||
śaraiś ca śataśo viddhās
te saṃghāḥ saṃghacāriṇaḥ |
prādravanta raṇe bhītā
girigahvaravāsinaḥ ||7.68.45||
gajāśvasādimlecchānāṃ
patitānāṃ śataiḥ śaraiḥ |
vaḍāḥ kaṅkā vṛkā bhūmāv
apiban rudhiraṃ mudā ||7.68.46||
pattyaśvarathanāgaiś ca
pracchannakṛtasaṃkramām |
śaravarṣaplavāṃ ghorāṃ
keśaśaivalaśāḍvalām |
prāvartayan nadīm ugrāṃ
śoṇitaughataraṅgiṇīm ||7.68.47||
śirastrāṇakṣudramatsyāṃ
yugānte kālasaṃbhṛtām |
akarod gajasaṃbādhāṃ
nadīm uttaraśoṇitām |
dehebhyo rājaputrāṇāṃ
nāgāśvarathasādinām ||7.68.48||
yathā sthalaṃ ca nimnaṃ ca
na syād varṣati vāsave |
tathāsīt pṛthivī sarvā
śoṇitena pariplutā ||7.68.49||
ṣaṭsahasrān varān vīrān
punar daśaśatān varān |
prāhiṇon mṛtyulokāya
kṣatriyān kṣatriyarṣabhaḥ ||7.68.50||
śaraiḥ sahasraśo viddhā
vidhivat kalpitā dvipāḥ |
śerate bhūmim āsādya
śailā vajrahatā iva ||7.68.51||
sa vājirathamātaṅgān
nighnan vyacarad arjunaḥ |
prabhinna iva mātaṅgo
mṛdnan naḍavanaṃ yathā ||7.68.52||
bhūridrumalatāgulmaṃ
śuṣkendhanatṛṇolapam |
nirdahed analo 'raṇyaṃ
yathā vāyusamīritaḥ ||7.68.53||
sainyāraṇyaṃ tava tathā
kṛṣṇānilasamīritaḥ |
śarārcir adahat kruddhaḥ
pāṇḍavāgnir dhanaṃjayaḥ ||7.68.54||
śūnyān kurvan rathopasthān
mānavaiḥ saṃstaran mahīm |
prānṛtyad iva saṃbādhe
cāpahasto dhanaṃjayaḥ ||7.68.55||
vajrakalpaiḥ śarair bhūmiṃ
kurvann uttaraśoṇitām |
prāviśad bhāratīṃ senāṃ
saṃkruddho vai dhanaṃjayaḥ |
taṃ śrutāyus tathāmbaṣṭho
vrajamānaṃ nyavārayat ||7.68.56||
tasyārjunaḥ śarais tīkṣṇaiḥ
kaṅkapatraparicchadaiḥ |
nyapātayad dhayāñ śīghraṃ
yatamānasya māriṣa |
dhanuś cāsyāparaiś chittvā
śaraiḥ pārtho vicakrame ||7.68.57||
ambaṣṭhas tu gadāṃ gṛhya
krodhaparyākulekṣaṇaḥ |
āsasāda raṇe pārthaṃ
keśavaṃ ca mahāratham ||7.68.58||
tataḥ sa prahasan vīro
gadām udyamya bhārata |
ratham āvārya gadayā
keśavaṃ samatāḍayat ||7.68.59||
gadayā tāḍitaṃ dṛṣṭvā
keśavaṃ paravīrahā |
arjuno bhṛśasaṃkruddhaḥ
so 'mbaṣṭhaṃ prati bhārata ||7.68.60||
tataḥ śarair hemapuṅkhaiḥ
sagadaṃ rathināṃ varam |
chādayām āsa samare
meghaḥ sūryam ivoditam ||7.68.61||
tato 'paraiḥ śaraiś cāpi
gadāṃ tasya mahātmanaḥ |
acūrṇayat tadā pārthas
tad adbhutam ivābhavat ||7.68.62||
atha tāṃ patitāṃ dṛṣṭvā
gṛhyānyāṃ mahatīṃ gadām |
arjunaṃ vāsudevaṃ ca
punaḥ punar atāḍayat ||7.68.63||
tasyārjunaḥ kṣuraprābhyāṃ
sagadāv udyatau bhujau |
cicchedendradhvajākārau
śiraś cānyena patriṇā ||7.68.64||
sa papāta hato rājan
vasudhām anunādayan |
indradhvaja ivotsṛṣṭo
yantranirmuktabandhanaḥ ||7.68.65||
rathānīkāvagāḍhaś ca
vāraṇāśvaśatair vṛtaḥ |
so 'dṛśyata tadā pārtho
ghanaiḥ sūrya ivāvṛtaḥ ||7.68.66||
Sańdźaja rzekł:
1 Kiedy zginął Sudakszina
oraz mężny Śrutajudha,
twoja wściekła armia pędem
ruszyła na syna Prythy.
2 Śurasenowie, Wasati,
Abhiszahowie i Śibi
gęsty potok strzał sypnęli
na Zdobywcę Dóbr, o władco.
3 Sześć setek szlachetnych mężów
syn Pandu zgromił strzałami,
reszta w popłochu zmykała
jak zwierzątka przed tygrysem.
4 Gdy ponownie zawrócili,
z wszystkich stron oblegli Parthę,
który niszczył oponentów,
w starciu pragnąc zmorzyć wrogów.
5 Kiedy woje nacierali,
szybko strzałami z Gandiwy
Dóbr Zdobywca ciął ich głowy
i ramiona słał na ziemię.
6 Głowy, które tam spadały,
dywanem pokryły ziemię,
wrony, sępy i ścierwniki*
cień rzucały niczym chmury.
7 Pośród wojów pokonanych
dwóch porywczych, pełnych gniewu:
Śrutajus i Aćjutajus,
z Dóbr Zdobywcą się zmierzyło.
8 Silni, mężni, heroiczni,
z dobrych rodów, zręcznoręcy,
deszczem strzał w niego sypnęli
z lewej oraz z prawej strony.
9 Modląc się o wielką sławę,
o Ardźuny uśmiercenie,
dla korzyści twego syna
dwaj łucznicy w wielkim pędzie
10 tysiąc strzał skrzydlatych słali
z prostym drzewcem ku Ardźunie.
Wściekli, całkiem go zakryli
jak dwie chmury zbiornik wody.
11 Wtem Śrutajus rozsierdzony,
pierwszy pośród rydwanników,
ostrym spiżowym oszczepem
cisnął w stronę Dóbr Zdobywcy.
12 Gromca wrogów, silnie szyty
przez mocnego oponenta,
świadomość nagle utracił,
czym Keśawę skonfundował.
13 Chwilę tę wykorzystując,
Aćjutajus na rydwanie
włócznię ostrą i potężną
posłał ku synowi Pandu.
14 Jakby kwas na ranę wylał
szlachetnemu młodzieńcowi,
który potężnie rażony
wsparł się na proporca drzewcu.
15 Panie ludów, w twojej armii
ryk się rozległ lwu podobny,
gdyż żołnierze pomyśleli,
że Zdobywca Dóbr jest martwy.
16 Kryszna wielce przygnębiony,
widząc Parthę omdlałego,
słowem z serca go pocieszył,
by na duchu druha podnieść.
17 Ci dwaj pierwsi z rydwanników,
którzy cel swój osiągnęli,
Dóbr Zdobywcę, Wasudewę,
deszczem bełtów z każdej strony
18 zakryli wraz z rumakami,
szczytem dyszla i kołami
oraz godłem i chorągwią,
to cudownym się wydało.
19 Bibhatsu, synu Bharatów,
wolno oddech odzyskiwał,
jak ktoś, kto był w świecie zmarłych*
i ponownie z niego wraca.
20 Ujrzał, że rydwan z Keśawą
siecią bełtów jest zakryty,
a wrogowie atakują,
płonąc niczym żywy ogień.
21 Więc przywołał oręż Śakry
wielki rydwannik, syn Prythy,
z niego strzały tysiącami
z prostym drzewcem wytrysnęły
22 i runęły na łuczników
oraz bełty, które słali,
a szybując przez przestworze
strzały Parthy się dzieliły.
23 Żwawo strzałom przeciwdziałał
bełtów impetem syn Pandu,
a z rydwannikami walcząc,
z miejsca w miejsce się przemieszczał.
24 Wartki potok strzał Phalguny
głów i ramion ich pozbawił
i upadli dwaj na ziemię
niczym drzewa ścięte wiatrem.
25 Kres żywota Śrutajusa,
oraz śmierć Aćjutajusa
zadziwiły liczne światy
jak wyschnięcie oceanu.
26 Jeszcze zabił ich pachołków
i rydwanów pięćset zniszczył,
potem na armię Bharatów
natarł, zabijając wojów.
27 Ajutajus i Dirghajus
wściekli się, gdy zobaczyli,
jak zginęli ich ojcowie
Śrutajus i Aćjutajus.
28 Dwaj synowie, pierwsi z ludzi,
zbolali porażką ojców,
natarli na dziecię Kunti,
śląc ku niemu liczne strzały.
29 Ardźuna do granic wściekły
swymi strzały z prostym drzewcem
wysłał obu w oka mgnieniu
do pałacu króla śmierci.
30 Kiedy niszczył wrogą armię
niczym słoń staw z lotosami,
nawet byki pośród wojów
wstrzymać go nie byli w stanie.
31 Woje z Angi tysiącami
dosiadając grzbietów bestii,
wściekli, pierwszym z hufców słoni
syna Pandu otoczyli.
32 Z polecenia Durjodhany
byli tam też Kalingowie,
woje z wschodu i z południa
ze słoniami niczym góry.
33 Jednak kiedy nadciągali,
strzały słane przez Gadhiwę
głowy szybko im ścinały
i ramiona groźne, zdobne.
34 Usłane na ziemi głowy
i ramiona w bransoletach
były jak kamienie złote
okolone żmij całunem.
35 Głowy i ramiona cięte
strzałami bezwiechciowymi,
wszędy w bezładzie leciały
niczym z lasu chmara ptactwa.
36 Szyte tysiącami bełtów
słonie rzeki krwi toczyły,
wyglądały jak w czas deszczy
skały zlane wodą z ochrą*.
37 Ostrymi strzały Bibhatsu
powaleni wszem leżeli
barbarzyńcy szpetnolicy,
co na grzbiety słoni wsiedli.
38 W rozmaitych strojach, królu,
uzbrojeni w różny oręż,
ciała ich we krwi skąpane,
od strzał martwi zajaśnieli.
39 Trafione strzałami Parthy
słonie krwią wymiotowały,
ciał tysiące poranione,
z kornakami, z pachołkami.
40 Te ryczały, te padały,
inne we wsze strony biegły,
w przerażeniu wielkim bestie
samym rykiem powalały,
mając wojów między sobą,
jadowite, w bitwy szale.
41 Jawanowie, Paradowie,
Śakowie wraz z Sunikami,
straszliwi o groźnych oczach,
co asurów czary znali,
42 z łona krowy urodzeni,
barbarzyńcy jak czas straszni,
Daradowie i Darwowie,
a także Abhisarowie
i Pundrowie z Bahlikami,
43 tysiące hord utworzyli,
niemożliwych do zliczenia,
byli niczym deszcz siarczysty
albo jak szarańczy* fala.
44 Dóbr Zdobywca armię przykrył
strzałami jak chmura cieniem,
barbarzyńców włosogębych,
w pół golonych, a w pół z kokiem,
nieczystych wszędy wycinał
swym orężem czarodziejskim.
45 Hordy tych, co żyją w szczepach,
mieszkańcy górskich ostępów
tysiącami strzał nękani
uciekali w przerażeniu.
46 Wrony, wilki, marabuty*
z entuzjazmem krew chłeptały
od strzał ległych barbarzyńców,
koni, słoni, spadłych jeźdźców.
47 Z wojów, koni, wozów, słoni
stworzył rzekę przeraźliwą,
nurt jej po części ukryty,
z krwi potoków wstały fale,
wezbrała od mnogich bełtów,
włosy w niej to wodorosty.
48 Była jak czas końca świata,
głów okrycia – ryb ławice,
słonie tamy utworzyły,
krew płynęła po jej tafli,
nurt to ciała książąt, słoni,
wozów, jeźdźców oraz koni.
49 Tak jak nie ma wzgórz i dolin,
gdy Wasawa zsyła deszcze,
tak też caluteńka ziemia
zatonęła w krwi powodzi.
50 Sześć tysięcy przednich wojów,
a następnie dziesięć setek
rycerzy, byk pośród mężów
wysłał do krainy śmierci.
51 Słonie dobrze rychtowane,
tysiącami strzał przeszyte,
wszędy na ziemi leżały
jak rażone gromem skały.
52 Ardźuna kroczył, mordując
konie, słonie, rydwanników
niczym słoń podczas amoku*,
co tratuje gaj trzcinowy.
53 Jak gąszcz drzew, splątanych pnączy,
suchych traw, drewna i słomy
spala ogień rozniecony
w lesie, wiatrem podsycany,
54 tak też puszczę twoich wojów
spalał ogień syna Pandu
podsycany wiatrem Kryszny,
mając strzały za płomienie.
55 Opróżniał ławy rydwanów
i trupami ścielił ziemię,
Dóbr Zdobywca z łukiem w dłoni,
jakby tańczył w gęstym tłumie.
56 Rozwścieczony strzał potokiem,
z których każda gromom równa,
w ziemię krew do głębi wsączył
i wszedł w armię Bharatową.
Śrutajus, Ambaszthów władca,
wstrzymał go w owym pochodzie.
57 Ardźuna ostrymi strzały,
przybranymi piórem czapli,
w mig zaatakował konie
woja, co się prężył w boju.
Łuk innymi przeciął strzały
i syn Prythy pognał dalej.
58 Ambasztha chwycił maczugę
z oczami pełnymi złości
i przypuścił szturm na Parthę
wraz z Keśawą wielkim duchem.
59 Ów bohater z głośnym śmiechem
wstrzymał rozpędzony rydwan,
dziarsko miotając maczugą,
uderzył prosto w Keśawę.
60 Gdy Ardźuna, gromca wrogów,
dostrzegł cios Keśawie dany
tą maczugą, o Bharato,
na Ambaszthę się rozsierdził.
61 Strzałami z nasadą złotą
zakrył w boju rydwannika
wybornego, wraz z maczugą,
jak wschodzące słońce chmura.
62 Potem Prythy syn strzałami
starł na pył twardą maczugę
wojaka o wielkim duchu,
co cudownym się wydało.
63 Kiedy ujrzał zdruzgotaną
maczugę, następną chwycił
i ponownie się zamierzył
na Ardźunę z Wasudewą.
64 Jego wzniesione ramiona
jak sztandary wraz z maczugą
ściął Ardźuna brzytwowymi,
innym bełtem odjął głowę.
65 Wówczas martwy padł, o królu,
aż stęknęła ciężko ziemia,
jak zwolniony sztandar Indry,
gdy się przetnie jego więzy.
66 Nurzał się w armii rydwanów,
wokół setki słoni, koni,
tak syn Prythy się wydawał
słońcem, co się skryło w chmurach.