Autorzy
Opracowali (indika 2024):
(tłumaczenie)
Andrzej Babkiewicz
(przygotowanie tekstu, skład)
Sven Sellmer
(komitet redakcyjny)
Andrzej Babkiewicz, Joanna Jurewicz, Monika Nowakowska,
Sven Sellmer, Przemysław Szczurek, Anna Trynkowska
(opracowanie redakcyjne)
Magdalena Mendys
(redakcja techniczna)
Karina Babkiewicz
Tłumaczenie finansowane w ramach programu Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego
pod nazwą „Narodowy Program Rozwoju Humanistyki”
w latach 2017–2023, numer projektu 0357/NPRH5/H22/84/2017.
महाभारत
Mahābhārata
7. Księga Drony (Droṇaparvan)
***
7.52-60 Przysięga (Pratijñā) /
Noc i poranek po śmierci Abhimaju
7.59 Judhiszthira wychwala Krysznę, a Kryszna Ardźunę
(Arjuna-praśaṃsā / Vāsudeva-yudhiṣṭhira-saṃvāda)
Streszczenie rozdziału:
1–7 Słowa powitalne Judhiszthiry do Kryszny, wchodzą wojownicy i zajmują odpowiednie miejsca (Kryszna i Jujudhana siadają na jednym tronie).
8–13 Judhiszthira wychwala Krysznę i prosi go o opiekę.
14–21 Kryszna wychwala zdolności Ardźuny i zapowiada śmierć Dźajadrathy.
yudhiṣṭhira uvāca
sukhena rajanī vyuṣṭā
kaccit te madhusūdana |
kaccij jñānāni sarvāṇi
prasannāni tavācyuta ||7.59.1||
saṃjaya uvāca
vāsudevo 'pi tad yuktaṃ
paryapṛcchad yudhiṣṭhiram |
tataḥ kṣattā prakṛtayo
nyavedayad upasthitāḥ ||7.59.2||
anujñātaś ca rājñā sa
prāveśayata taṃ janam |
virāṭaṃ bhīmasenaṃ ca
dhṛṣṭadyumnaṃ ca sātyakim ||7.59.3||
śikhaṇḍinaṃ yamau caiva
cekitānaṃ ca kekayān |
yuyutsuṃ caiva kauravyaṃ
pāñcālyaṃ cottamaujasam ||7.59.4||
ete cānye ca bahavaḥ
kṣatriyāḥ kṣatriyarṣabham |
upatasthur mahātmānaṃ
viviśuś cāsaneṣu te ||7.59.5||
ekasminn āsane vīrāv
upaviṣṭau mahābalau |
kṛṣṇaś ca yuyudhānaś ca
mahātmānau mahādyutī ||7.59.6||
tato yudhiṣṭhiras teṣāṃ
śṛṇvatāṃ madhusūdanam |
abravīt puṇḍarīkākṣam
ābhāṣya madhuraṃ vacaḥ ||7.59.7||
ekaṃ tvāṃ vayam āśritya
sahasrākṣam ivāmarāḥ |
prārthayāmo jayaṃ yuddhe
śāśvatāni sukhāni ca ||7.59.8||
tvaṃ hi rājyavināśaṃ ca
dviṣadbhiś ca nirākriyām |
kleśāṃś ca vividhān kṛṣṇa
sarvāṃs tān api vettha naḥ ||7.59.9||
tvayi sarveśa sarveṣām
asmākaṃ bhaktavatsala |
sukham āyattam atyarthaṃ
yātrā ca madhusūdana ||7.59.10||
sa tathā kuru vārṣṇeya
yathā tvayi mano mama |
arjunasya yathā satyā
pratijñā syāc cikīrṣitā ||7.59.11||
sa bhavāṃs tārayatv asmād
duḥkhāmarṣamahārṇavāt |
pāraṃ titīrṣatām adya
plavo no bhava mādhava ||7.59.12||
na hi tat kurute saṃkhye
kārtavīryasamas tv api |
rathī yat kurute kṛṣṇa
sārathir yatnam āsthitaḥ ||7.59.13||
vāsudeva uvāca
sāmareṣv api lokeṣu
sarveṣu na tathāvidhaḥ |
śarāsanadharaḥ kaś cid
yathā pārtho dhanaṃjayaḥ ||7.59.14||
vīryavān astrasaṃpannaḥ
parākrānto mahābalaḥ |
yuddhaśauṇḍaḥ sadāmarṣī
tejasā paramo nṛṇām ||7.59.15||
sa yuvā vṛṣabhaskandho
dīrghabāhur mahābalaḥ |
siṃharṣabhagatiḥ śrīmān
dviṣatas te haniṣyati ||7.59.16||
ahaṃ ca tat kariṣyāmi
yathā kuntīsuto 'rjunaḥ |
dhārtarāṣṭrasya sainyāni
dhakṣyaty agnir ivotthitaḥ ||7.59.17||
adya taṃ pāpakarmāṇaṃ
kṣudraṃ saubhadraghātinam |
apunardarśanaṃ mārgam
iṣubhiḥ kṣepsyate 'rjunaḥ ||7.59.18||
tasyādya gṛdhrāḥ śyenāś ca
vaḍagomāyavas tathā |
bhakṣayiṣyanti māṃsāni
ye cānye puruṣādakāḥ ||7.59.19||
yady asya devā goptāraḥ
sendrāḥ sarve tathāpy asau |
rājadhānīṃ yamasyādya
hataḥ prāpsyati saṃkule ||7.59.20||
nihatya saindhavaṃ jiṣṇur
adya tvām upayāsyati |
viśoko vijvaro rājan
bhava bhūtipuraskṛtaḥ ||7.59.21||
Judhiszthira rzekł:
1 „Czy szczęśliwie noc spędziłeś,
niewzruszony gromco Madhu?
Czy klarowne w każdej mierze
jest twe rzeczy rozpoznanie?”.
Sańdźaja rzekł:
2 Spytał również Wasudewa
o to samo Judhiszthirę.
Wówczas szambelan obwieścił,
że czekają zwykli woje.
3 Kiedy król swój rozkaz wydał,
wprowadził rycerstwo całe:
Wiratę i Bhimasenę,
Dhrysztadjumnę, Satjakiego,
4 Śikhandina i bliźniaków,
Ćekitanę i Kekajów,
Jujutsu – potomka Kurów,
Uttamaudźasa z Pańćalów.
5 Ci i inni liczni woje
do buhaja pośród mężów,
podeszli do szlachetnego
i zasiedli na swych tronach.
6 Kryszna razem z Jujudhaną
jedno siedziszcze zajęli,
siłacze, niezwykle mężni,
szlachetni, o wielkim blasku.
7 Władca, gdy wszyscy słuchali,
zwrócił się do gromcy Madhu*,
co ma oczy jak lotosy,
i rzekł doń te słodkie słowa:
8 „Tyś jest jeno naszym wsparciem,
jak dla niebian Tysiącoki,
błagamy więc o zwycięstwo
i szczęśliwość nieustanną.
9 Kryszno, wszak jesteś świadomym
utraty przez nas królestwa,
wypędzenia przez oprawców
i cierpienia wszelakiego.
10 O wszechwładco, Madhu gromco
i czcicieli miłośniku,
na tobie spoczywa szczęście
nas tu wszystkich, w pełnej mierze.
11 Jakby ma myśl twoją była,
dziś tak czyń, o synu Wrysznich,
i zrób wszystko, by przysięga
mogła ziścić się Ardźuny.
12 Niechże pan nas uratuje
z morza cierpień oraz gniewu.
O Madhawo, stań się łodzią
chcących dziś odmęty przebyć.
13 Nawet równy Kartawirji
rydwannik nie sprawi w boju
tego, co dokaże Kryszna,
chociaż tylko jest woźnicą”.
Wasudewa rzekł:
14 „Ani pośród nieśmiertelnych,
ani w świecie się nie znajdzie
nikt, co równy jest w łucznictwie
dziecku Prythy, Dóbr Zdobywcy.
15 Pełen męstwa, w oręż zdobny,
energiczny, wielkiej siły,
zręczny w boju, zawsze gniewny,
mocą nad ludźmi góruje.
16 Młodzieniec o byczym karku,
długich rękach, wielkiej sile,
chód ma lwa albo buhaja,
on zabije twoich wrogów.
17 Ze swej strony to uczynię,
aby syn Kunti Ardźuna
spalił armię Dhrytarasztry
jak wzniecony ogień drzewo.
18 Dziś Ardźuna swymi strzały
pośle na bezzwrotną drogę
mordercę syna Subhadry,
nikczemnego i grzesznego.
19 Jeszcze dziś stwory wszelakie:
sępy*, orły i szakale
oraz inni ścierwożercy
jego mięsa zakosztują.
20 Choćby i wszyscy bogowie
razem z Indrą go chronili,
to zabity dziś się uda
do stolicy Króla Śmierci.
21 Uśmierciwszy władcę Sindhu,
Dźisznu dziś do ciebie wróci.
Królu, wyzbądź się rozpaczy
i gorączki, dobrem syty”.