Autorzy
Opracowali (indika 2024):
(tłumaczenie)
Andrzej Babkiewicz
(przygotowanie tekstu, skład)
Sven Sellmer
(komitet redakcyjny)
Andrzej Babkiewicz, Joanna Jurewicz, Monika Nowakowska,
Sven Sellmer, Przemysław Szczurek, Anna Trynkowska
(opracowanie redakcyjne)
Magdalena Mendys
(redakcja techniczna)
Karina Babkiewicz
Tłumaczenie finansowane w ramach programu Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego
pod nazwą „Narodowy Program Rozwoju Humanistyki”
w latach 2017–2023, numer projektu 0357/NPRH5/H22/84/2017.
महाभारत
Mahābhārata
7. Księga Drony (Droṇaparvan)
***
7.32-52 Zabicie Abhimanju (Abhimanyu-vadha) /
Trzynasty dzień bitwy
7.33 Pochwała synów Pandu i Abhimanju – szyk dysku
(Durgakarmaṇi vyūharacana)
Streszczenie rozdziału:
1–10 Sańdźaja wychwala Krysznę, każdego z pięciu Pandawów, i oznajmia, że ich przymiotami cechuje się Abhimanju.
11–20 Opis szyku koła: czerwone stroje i złote ozdobywojowników, Lakszmana zajmuje pozycję na czele, rozstawienie pozostałych wojów.
saṃjaya uvāca
samare 'tyugrakarmāṇaḥ
karmabhir vyañjitaśramāḥ |
sakṛṣṇāḥ pāṇḍavāḥ pañca
devair api durāsadāḥ ||7,33.1||
sattvakarmānvayair buddhyā
prakṛtyā yaśasā śriyā |
naiva bhūto na bhavitā
kṛṣṇatulyaguṇaḥ pumān ||7,33.2||
satyadharmaparo dātā
viprapūjādibhir guṇaiḥ |
sadaiva tridivaṃ prāpto
rājā kila yudhiṣṭhiraḥ ||7,33.3||
yugānte cāntako rājañ
jāmadagnyaś ca vīryavān |
raṇastho bhīmasenaś ca
kathyante sadṛśās trayaḥ ||7,33.4||
pratijñākarmadakṣasya
raṇe gāṇḍīvadhanvanaḥ |
upamāṃ nādhigacchāmi
pārthasya sadṛśīṃ kṣitau ||7,33.5||
guruvātsalyam atyantaṃ
naibhṛtyaṃ vinayo damaḥ |
nakule 'prātirūpyaṃ ca
śauryaṃ ca niyatāni ṣaṭ ||7,33.6||
śrutagāmbhīryamādhurya#
#sattvavīryaparākramaiḥ |
sadṛśo devayor vīraḥ
sahadevaḥ kilāśvinoḥ ||7,33.7||
ye ca kṛṣṇe guṇāḥ sphītāḥ
pāṇḍaveṣu ca ye guṇāḥ |
abhimanyau kilaikasthā
dṛśyante guṇasaṃcayāḥ ||7,33.8||
yudhiṣṭhirasya dhairyeṇa
kṛṣṇasya caritena ca |
karmabhir bhīmasenasya
sadṛśo bhīmakarmaṇaḥ ||7,33.9||
dhanaṃjayasya rūpeṇa
vikrameṇa śrutena ca |
vinayāt sahadevasya
sadṛśo nakulasya ca ||7,33.10||
dhṛtarāṣṭra uvāca
abhimanyum ahaṃ sūta
saubhadram aparājitam |
śrotum icchāmi kārtsnyena
katham āyodhane hataḥ ||7,33.11||
saṃjaya uvāca
cakravyūho mahārāja
ācāryeṇābhikalpitaḥ |
tatra śakropamāḥ sarve
rājāno viniveśitāḥ ||7,33.12||
saṃghāto rājaputrāṇāṃ
sarveṣām abhavat tadā |
kṛtābhisamayāḥ sarve
suvarṇavikṛtadhvajāḥ ||7,33.13||
raktāmbaradharāḥ sarve
sarve raktavibhūṣaṇāḥ |
sarve raktapatākāś ca
sarve vai hemamālinaḥ ||7,33.14||
teṣāṃ daśasahasrāṇi
babhūvur dṛḍhadhanvinām |
pautraṃ tava puraskṛtya
lakṣmaṇaṃ priyadarśanam ||7,33.15||
anyonyasamaduḥkhās te
anyonyasamasāhasāḥ |
anyonyaṃ spardhamānāś ca
anyonyasya hite ratāḥ ||7,33.16||
karṇaduḥśāsanakṛpair
vṛto rājā mahārathaiḥ |
devarājopamaḥ śrīmāñ
śvetacchatrābhisaṃvṛtaḥ |
cāmaravyajanākṣepair
udayann iva bhāskaraḥ ||7,33.17||
pramukhe tasya sainyasya
droṇo 'vasthitanāyake |
sindhurājas tathātiṣṭhac
chrīmān merur ivācalaḥ ||7,33.18||
sindhurājasya pārśvasthā
aśvatthāmapurogamāḥ |
sutās tava mahārāja
triṃśat tridaśasaṃnibhāḥ ||7,33.19||
gāndhārarājaḥ kitavaḥ
śalyo bhūriśravās tathā |
pārśvataḥ sindhurājasya
vyarājanta mahārathāḥ ||7,33.20||
Sańdźaja rzekł:
1 Pięciu synów Pandu z Kryszną
zdolnych jest do wielkich czynów,
choć wyraźnie umęczeni –
ni bogowie ich nie zmorzą.
2 Nie było, nie będzie człeka,
który by dorównał Krysznie
w naturze, czynach, rozumie,
rodzie, sławie czy bogactwie.
3 Monarcha zaś Judhiszthira
szczerze prawu jest oddany,
dobroczyńca, zaletami,
wierną służbą dla braminów
już ma niebo zapewnione.
Mówią, że są równi sobie:
śmierć, co kończy eon świata,
4 mężny syn Dźamadagniego*
oraz Bhima w polu walki.
5 W boju śluby zawsze spełnia,
łuk Gandiwę dzierży w dłoni,
nie spotkałem tu na ziemi
podobnego dziecku Prythy.
6 Ku preceptorowi tkliwość,
cichość, karność, powściągliwość,
rzadka uroda i męstwo –
oto sześć zalet Nakuli.
7 W męstwie, odwadze, słodyczy,
w oczytaniu i powadze
iście mężny Sahadewa
równy boskim jest Aświnom.
8 Liczne te zalety Kryszny,
w Pandawach także obecne,
błyszczą w jednym Abhimanju
wszystkie razem zgromadzone.
9 Ma maniery niczym Kryszna,
niewzruszoność Judhiszthiry,
Bhimasenie jest podobny
w okrucieństwie swoich czynów,
10 męstwo, uroda, odwaga
niczym u Zdobywcy Bogactw,
z karności zaś przypomina
Nakulę i Sahadewę.
Dhrytarasztra rzekł:
11 O woźnico, chcę usłyszeć
w pełni, jak ów Abhimanju,
syn Subhadry niezwalczony,
na bitewnym poległ polu.
Sańdźaja rzekł:
12 Preceptor ustawił, królu,
szyk w postaci koła-dysku,
w skład jego weszli królowie,
każdy do Śakry podobny.
13 Wszyscy potomkowie władców
stanęli zwarci przy sobie,
pod złotymi sztandarami
podjęli wespół ugodę.
14 Wszyscy w purpurowych strojach,
z ozdobami czerwonymi,
pod krwistymi sztandarami,
w złote wieńce przystrojeni.
15 Dziesięć tysięcy łuczników
wielce srogich się zebrało
i Lakszmanę* przystojnego,
twego wnuka w przód stawili.
16 Równi sobie tak w nieszczęściu,
jak i w gwałtowności równi,
zapał ich jednaki w boju,
wzajem sobie dobra życzą.
17 Krypa, Karna, Duhśasana,
owi wielcy rydwannicy,
wespół księcia otoczyli,
on pod białym parasolem,
wachlarzami z pukli jaka
omiatany się unosił
niczym słońce w swojej chwale,
podobny do króla niebios.
18 Znów na czele generałów
owej armii stanął Drona,
a następnie król Indusu*
niewzruszony niczym Meru.
19 Przy boku władcy Indusu,
na przedzie z Aśwatthamanem
trzydziestu twych synów, królu,
niebian trzydziestce podobnych.
20 Król Gandhary hazardzista*,
Śalja oraz Bhuriśrawas
w majestacie się zjawili
u boku króla Indusu.