7.23. Rozważania Dhrytarasztry

Dhrytarasztra rzekł:
1 Rydwannicy, co wracali
z Wilczybrzuchem na swym czele,
nawet całą armię niebian
w walce w drżenie by wprawili.

2 W rzeczy samej każdy człowiek
przeznaczeniem jest związany,
i odrębne wszelkie sprawy
tylko w nim zobaczyć może.

3 Na wygnaniu długie lata
w lesie spędził Judhiszthira,
w skórze antylopy, z kokiem,
zapomniany przez świat cały.

4 Teraz zaś ogromną armię
znowu wiedzie ku potyczce.
Cóż innego jak nie fatum
mego syna prześladuje?

5 Przeznaczeniem zaplątany
człowiek pewnie już się rodzi,
gwałtem ciągnie więc ku temu,
czego sam by nie zapragnął.

6 Przez zależność od gry w kości
Judhiszthira wpadł w kłopoty,
lecz zrządzeniem losu znowu
zwolenników sobie zdobył.

7 „Pół swych wojsk mi powierzyli
Kekajowie, Kosalowie,
Kaśika, Ćedi i inni,
Wanga zaś jest tylko moja.

8 Więc większością ziemi władam
ja, nie Prythy syn, o miły” –
tak powiedział Durjodhana
do mnie, ten mój syn niemądry.

9 Pośród jego wojsk zebranych
dobrze Drona był chroniony,
w starciu zmorzył go Parszata…
cóż to jak nie przeznaczenie?

10 Barczystego, pośród królów,
znającego oręż, Dronę,
który bojem się radował,
jakże mogła śmierć dosięgnąć?

11 Owładnęły mną zgryzoty,
wielcem jest skonfundowany,
o śmierci Bhiszmy i Drony
słysząc, życia już nie pragnę.

12 Co mi rzekł szambelan* – prorok,
gdym dla syna był zachłanny,
wszystko to się wypełniło
dla mnie i dla Durjodhany.

13 Ludzie by to pochwalili,
gdybym rzucił Durjodhanę,
lecz dla reszty synów nie chcę
ani śmierci, ni zgryzoty.

14 Ten, kto prawość odrzuciwszy,
całkiem odda się zyskowi,
ten, odchodząc z tego świata,
w podłe stany musi wkroczyć.

15 Dzisiaj radość tego kraju
obumarła, o Sańdźajo,
cóż zostaje wartościowe,
gdy wierzchołek zdruzgotany?

16 Jakże coś mogłoby zostać,
gdy dwaj ministrowie legli,
ci buhaje spolegliwi,
z ich to łaski wszak żyliśmy.

17 Zechciej mnie oświecić tedy,
jakże bitwa przebiegała.
Kto walczył, kto był zmiażdżony?
Którzy podli zbiegli w strachu?

18 Mów mi o Zdobywcy Bogactw*,
co uczynił ów rydwannik.
Jego boję się szczególnie,
tego syna mego brata.

19 Gdy Pandowie zawrócili,
klęska krwawa i okrutna
mojej pozostałej armii
jak przebiegła, o Sańdźajo?
Bohaterzy wśród mych wojów
wokół kogo przystanęli?