6.79. Walka w parach

I rzekł Dhrytarasztra:
Słucham, jak mi opowiadasz, Sańdźajo, o tych nadzwyczajnych pojedynkach, jakie toczą między sobą Pandawowie i moi ludzie. Ale nie chwalisz żadnego z moich wojowników, Sańdźajo, tylko wciąż mówisz, jacy to synowie Pandu są radośni, jak to żadnego uszczerbku nie doznają! Cięgiem jeno opowiadasz o tym, że moi synowie przegrywają, że tracą rozum i siłę w bitwie. Musi to być niebiańskie zrządzenie, tego jestem pewien.

I rzekł Sańdźaja:
Twoi ludzie walczą w bitwie, ile sił mają, ile mocy, wykazują się męstwem ponad miarę, buhaju ludzi. [5] Ale jak słodkie wody Gangi boskiej słonymi się stają, gdy dopłyną do oceanu, tak samo męstwo twoich synów potężnych duchem, funta kłaków niewarte, gdy zderzy się z synami Pandu, o królu. Nie należy obwiniać Kaurawów, o najlepszy z Kurów, bo oni robią, co mogą, czyniąc to znojne dzieło. Z twojej winy i z winy twojego syna doszło na ziemi do tej wielkiej, strasznej zagłady, która królestwo Jamy pomnaża, panie ludów. A tego, co z naszej winy się stało, nie warto żałować. Wszak ci królowie nie ocalą spraw doczesnych ani swego życia. [10] Pragną oni w boju zdobyć światy dobrze czyniących i oddani niebu walczą bez przerwy, przełamując szyki wroga.

Przedpołudniem do wielkiej rzezi doszło, mój królu, podobnej do walki bogów z asurami. Posłuchaj o niej, a na mych słowach się skupiaj! Dwaj wielcy łucznicy z Awanti, Winda i Anuwinda, mocarni, o wielkim duchu, Irawanta dostrzegli i ruszyli nań, upojeni bitwą. Rozpoczął się bój między nimi przeraźliwy, włos jeżący.

Rozwścieczony Irawant błyskawicznie trafia obu braci, co bogom są podobni, ostrymi strzałami o giętych łączach, a ci dwaj mu się odstrzeliwują na różne sposoby. I nie można, o królu, rozróżnić ich w walce, gdy pragnąc śmierci przeciwnika wzajemnie sobie ciosy zadają. [15] Irawant czterema pociskami wysyła do siedziby Jamy cztery rumaki Anuwindy, a dwiema ostrymi strzałami niedźwiedzimi łamie jego łuk i godło, w co aż trudno uwierzyć. Anuwinda porzuca swój rydwan, wchodzi na rydwan Windy i nowy łuk chwyta wraz z prześwietną tarczą. Stojąc na jednym rydwanie owi dwaj arcyrydwannicy, bohaterowie Awanti, puszczają szybko bełty w kierunku Irawanta potężnego duchem – niezwykle szybkie, złotem ozdobione, drogą słońca biegną, przestwór zakrywając. [20] Irawant zaś w wielkim gniewie obu braci deszczem strzał zalewa, zabijając ich woźnicę. Pada woźnica bez tchu na ziemię, a spłoszone konie ciągną rydwan, gdzie zechcą, po całym polu bitwy. Tak syn córki króla węży onych dwóch zwyciężył, mój królu, i dalej dziesiątkuje twoją armię, męstwo swe objawiając. Pod jego naporem wielkie wojsko Dhrytarasztrowiców miotać się zaczyna jak człowiek, co truciznę wypił. [25] Tymczasem Ghatotkaća, potężny syn Hidimby i Bhimaseny, Indra wśród rakszasów, podjeżdża do Bhagadatty króla Pragdźjotiszy, jadąc na rydwanie świetlistym jak słońce, w godło zdobnym – na królewskim słoniu wygląda jak sam Indra Gromodzierżca w dawnej bitwie z Taraką. I zaiste, bogowie razem z gandharwami i wieszczami, zebrani razem, nie mogą dostrzec żadnej różnicy między Synem Hidimby i Bhagadattą. Jak Indra Mocarny, władca bogów, przeraził ongiś Danawów, tak samo Bhagadatta, mój królu, napędza strachu Pandawom. Uciekają przed nim we wszystkie strony, nie znajdując schronienia we własnych szykach, Bharato. Widzę teraz tylko Syna Bhimaseny, jak stoi na rydwanie, reszta bowiem wielkich rydwanników, uciekła, tracąc ducha. A wśród twoich wojsk ryk złowieszczy się rozlega. (29–30)

Ghatotkaća, mój królu, strzałami Bhagadattę zasłania jak chmury wodą górę Meru zalewają. Ale tamten rozbija strzały lecące z łuku rakszasy i w jednej chwili uderza Syna Bhimy w czułe punkty. Choć trafiony wieloma strzałami o giętych łączach, stoi niewzruszony niczym góra – ów Indra wśród rakszasów. [35] Wściekły Bhagadatta rzuca weń czternaście włóczni, lecz rakszasa długoręki w locie je rozszczepia ostrymi bełtami i celuje w przeciwnika siedmioma o czaplich lotkach. Król Pragdźjotiszy, uśmiechając się półgębkiem, Bharato, zabija czwórkę jego koni. Ghatotkaća – płomienny Indra wśród rakszasów – choć mu konie zabito, z wielką siłą ciska włócznię w kierunku Bhagadatty. Tamten tę złotą włócznię pędzącą ku niemu na trzy części jeszcze w locie rozcina, a ona w kawałkach na ziemię spada. Na widok strzaskanej włóczni Syn Hidimby ucieka przerażony jak ongiś Namući, najlepszy z Daitjów przed Indrą z pola bitwy. [40] Tak pokonał król Pragdźjotiszy tego wielkiego bohatera, słynnego z męstwa, którego w boju nie zwyciężyłby ani Jama, ni Waruna, o królu. I teraz jął tratować armię Pandawów, jak puszczański słoń lotosy, gdy się przez staw przeprawia, mój królu.

Tymczasem władca Madry starł się z bliźniakami, Nakulą i Sahadewą, zalewając obu swych siostrzeńców strzał powodzią. Sahadewa widząc, że wuj go atakuje, też lunął powodzią strzał na niego, zasłaniając go jak chmura słońce. A ten zalew strzał wielce tamtego uradował, rad jest ze swych siostrzeńców niepomiernie ze względu na ich matkę, siostrę swoją. [45] I śmiejąc się, czterema doskonałymi pociskami czwórkę koni Nakuli posyła do siedziby Jamy, mój królu. Nakula migiem zeskakuje z rydwanu zaprzężonego w martwe konie i na rydwan brata przesławnego wchodzi. Ci dwaj dzielni wojownicy, pełni gniewu, stojąc razem na mocnym rydwanie, napinają łuki i w jednej chwili zasłaniają pociskami rydwan króla Madry. A ów tygrys mężów, zasypany strzałami o giętych łączach, wypuszczonymi przez jego siostrzeńców, nawet nie drgnie niewzruszony niczym góra, tylko uśmiecha się pod wąsem i deszcz strzał na nich wypuszcza. Rozjuszony Sahadewa podnosi strzałę i celuje nią w króla Madry, nie spuszczając go z oka, Bharato. [50] Leci chyżo – jak skrzydlaty Garuda – wbija się w króla Madry, wielkiego rydwannika, i spada na ziemię, a król, silnie trafiony, chwieje się na platformie rydwanu, aż opada na siedzisko, przytomność tracąc. Jego woźnica, widząc, że król Madry omdlał od ran zadanych mu przez bliźniaków, uwozi go na rydwanie z pola bitwy. Tracą ducha stronnicy Dhrytarasztry na widok odjeżdżającego rydwanu, myślą bowiem, że król Madry zginął. Synowie Madri zaś uradowani, pokonawszy wuja w boju, dmą w konchy, jak lwy ryczą. [55] I ruszają pełni wesela na twoich wojowników, panie plemion, jak Indra i Upendra* nieśmiertelni na wojsko Daitjów, o królu.