6.30. Joga brahmana

Ardźuna rzekł:
1 Czym jest brahman, a czym nadjaźń,
czym jest czyn, najlepszy z ludzi?
Co nazwane jest nadbytem
i co mieni się nadbóstwem?

2 Kto jest tutaj nadofiarą
i jak w ciele on przebywa?
Jak cię powściągliwy pozna
w chwili śmierci, Madhugromco?

Chwalebny Pan rzekł:
3 Dalekie, niezmienne – brahman.
Nadjaźń to natura rzeczy.
Czynem zaś zwą emanację –
sprawcę stanów i stwarzania.

4 Nadbyt stanem jest zniszczalnym,
a zaś Człowiek jest nadbóstwem.
Nadofiarą jam jest w ciele,
o najlepszy wśród wcielonych.

5 W chwili śmierci kto odchodzi,
zrzuca ciało o mnie myśląc,
ten osiąga mą Naturę,
tutaj nie ma wątpliwości.

6 Jakikolwiek stan pamięta,
gdy na koniec zrzuca ciało,
k niemu idzie, synu Kunti,
gdyż ta myśl go stale stwarza.

7 Zatem w każdej chwili o mnie
rozpamiętuj, stań do walki!
Gdy myśl, rozum we mnie spoczną,
do mnie przyjdziesz bez wątpienia.

8 Synu Prythy, kto rozmyśla
o Człowieku boskim, pierwszym
myślą, nigdzie nieodbieżną,
sprzęgniętą z praktyką jogi,
ten do niego się udaje.

9 Kto będzie pamiętał o wieszczu prastarym,
rozporządzającym, od drobiny mniejszym,
demiurgu wszechrzeczy, nieznanego kształtu,
o barwie słońca, dalekim od mroku,

10 ten trwając w oddaniu myślą niewzruszoną,
gdy dech między brwiami, dzięki sile jogi
właściwie umieści, to w momencie śmierci
Człowieka, boskiego, pierwszego osiągnie.

11 Tę, którą Wed znawcy zowią niepodzielną,
którą beznamiętni sięgają z wysiłkiem,
której pragnąc, śluby uczniowskie spełniają,
tę właśnie siedzibę w skrócie ci opiszę.

12 A gdy zamknie wszystkie bramy,
umysł w sercu wraz zatrzyma,
w szczycie głowy tchnienie zmieści
i trwa w jogi koncentracji,

13 „OM” – brahmana głoskę pierwszą
mówiąc, o mnie gdy rozmyśla,
ciało zrzuca i odchodzi,
ten najwyższy cel osiąga.

14 Jogin, który stale myśli
o mnie, wiecznie zaprzężony,
myśl nie bieży mu gdzie indziej,
łatwo, Partho, mnie osiąga.

15 Wielcy duchem, mnie sięgnąwszy,
nie doznają już narodzin
pełnych cierpień, tymczasowych,
gdyż są w miejscu doskonałym.

16 Światy, po siedzibę Brahmy,
są miejscami powracania,
lecz kto sięgnął mnie, Ardźuno,
ten ponownie się nie rodzi.

17 Ludzie, co dzień Brahmy znają
jako jeden tysiąc epok,
i noc jako epok tysiąc –
oni dzień i noc poznali.

18 Z dnia nadejściem przejawione
staje się z nieprzejawienia,
a wraz z nocą się rozpływa
w tym, co zwą nieprzejawionym.

19 Z przyjściem nocy ten zbiór bytów,
powstający wciąż na nowo,
się rozpływa, synu Prythy,
z dniem bezwolnie znów powstaje.

20 Jednak wyższy byt istnieje,
wieczny i nieprzejawiony,
różny od nieprzejawienia.
Gdy istoty wszystkie giną,
on to istnieć nie przestaje.

21 Niezjawiony, niepodzielny –
mówią o nim: „cel najwyższy”.
Gdy go sięgną, nie wracają –
oto świetna ma siedziba.

22 On Człowiekiem jest najwyższym
poprzez miłość osiąganym.
W nim się mieszczą wszystkie byty,
on to wszystko rozpościera.

23 Teraz powiem ci o czasie,
jogini odchodząc w jakim,
wracają bądź nie wracają,
o buhaju wśród Bharatów.

24 Ludzie, co brahmana znają,
umierając w ogniu, w świetle,
podczas dnia, w miesiącu jasnym
czy w półroczu ku północy –
do brahmana się udają.

25 W dymie, w nocy, w miesiąc ciemny
i w półroczu ku południu
jogin w światło księżycowe
wchodzi, ale znów powraca.

26 Te dwie drogi – ciemna, jasna –
są uznane za odwieczne,
z jednej już się nie powraca,
z drugiej wraca się ponownie.

27 Jogin, który te dwie ścieżki
poznał, już się nie zagubi.
Zatem w każdej chwili, Partho,
zawsze w jogę się zaprzęgaj!

28 W Wedach, ofiarach, w ascezach czy darach
owoc przeczysty, który obiecany,
jogin przekracza, gdy z gruntu go poznał
i w pierwsze miejsce, najwyższe dociera.