Autorzy

Opracowali (indika 2024):
(tłumaczenie)

Joanna Jurewicz
(komitet redakcyjny)
Andrzej Babkiewicz, Joanna Jurewicz, Monika Nowakowska,
Sven Sellmer, Przemysław Szczurek, Anna Trynkowska
(redakcja techniczna)
Karina Babkiewicz
(przygotowanie tekstu, skład, zamieszczenie na stronie)
Sven Sellmer i Andrzej Babkiewicz

Tłumaczenie finansowane w ramach programu Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego
pod nazwą „Narodowy Program Rozwoju Humanistyki”
w latach 2017–2023, numer projektu 0357/NPRH5/H22/84/2017.

महाभारत

Mahābhārata

6. Księga Bhiszmy (bhīṣma-parvan)

***

6.14-40 Księga Pieśni Pana
(Bhagavad-gītā-parvan)

6.14. Opowieść o śmierci Bhiszmy
(bhiṣmavadha-kathana)

Streszczenie rozdziału:

  • Sańdźaja informuje Dhrytarasztrę o pokonaniu Bhiszmy.

vaiśaṃpāyana uvāca
atha gāvalgaṇir dhīmān samarād etya saṃjayaḥ |
pratyakṣadarśī sarvasya bhūtabhavyabhaviṣyavit ||6.14.1||
dhyāyate dhṛtarāṣṭrāya sahasopetya duḥkhitaḥ |
ācaṣṭa nihataṃ bhīṣmaṃ bharatānām amadhyamam ||6.14.2||
saṃjayo 'haṃ mahārāja namas te bharatarṣabha |
hato bhīṣmaḥ śāṃtanavo bharatānāṃ pitāmahaḥ ||6.14.3||
kakudaṃ sarvayodhānāṃ dhāma sarvadhanuṣmatām |
śaratalpagataḥ so 'dya śete kurupitāmahaḥ ||6.14.4||
yasya vīryaṃ samāśritya dyūtaṃ putras tavākarot |
sa śete nihato rājan saṃkhye bhīṣmaḥ śikhaṇḍinā ||6.14.5||
yaḥ sarvān pṛthivīpālān samavetān mahāmṛdhe |
jigāyaikarathenaiva kāśipuryāṃ mahārathaḥ ||6.14.6||
jāmadagnyaṃ raṇe rāmam āyodhya vasusaṃbhavaḥ |
na hato jāmadagnyena sa hato 'dya śikhaṇḍinā ||6.14.7||
mahendrasadṛśaḥ śaurye sthairye ca himavān iva |
samudra iva gāmbhīrye sahiṣṇutve dharāsamaḥ ||6.14.8||
śaradaṃṣṭro dhanurvaktraḥ khaḍgajihvo durāsadaḥ |
narasiṃhaḥ pitā te 'dya pāñcālyena nipātitaḥ ||6.14.9||
pāṇḍavānāṃ mahat sainyaṃ yaṃ dṛṣṭvodyantam āhave |
pravepata bhayodvignaṃ siṃhaṃ dṛṣṭveva gogaṇaḥ ||6.14.10||
parirakṣya sa senāṃ te daśarātram anīkahā |
jagāmāstam ivādityaḥ kṛtvā karma suduṣkaram ||6.14.11||
yaḥ sa śakra ivākṣobhyo varṣan bāṇān sahasraśaḥ |
jaghāna yudhi yodhānām arbudaṃ daśabhir dinaiḥ ||6.14.12||
sa śete niṣṭanan bhūmau vātarugṇa iva drumaḥ |
tava durmantrite rājan yathā nārhaḥ sa bhārata ||6.14.13||

I rzekł Waiśampajana:
Oto Syn Gawalgany, przemądry Sańdźaja, znający to, co było, co jest i co będzie, powrócił z pola bitwy i we własnej osobie objawił się przed zamyślonym Dhrytarasztrą. Przeniknięty bólem znienacka przed nim stanął, by przekazać mu wieść, że poległ Bhiszma, ten niezrównany Bharata:
Jam jest Sańdźaja, o królu! Cześć ci, buhaju Bharatów! Poległ Bhiszma, dziad rodu całego! Najwybitniejszy z wojów, potęga wszystkich łuczników, dzisiaj na łożu ze strzał spoczywa! [5] To w jego męstwie twój syn znalazł wsparcie, gdy grę w kości zarządził, a teraz on poległ przez Śikhandina ugodzony. Ten potężny wojownik, potomek Wasu, który samojeden na swoim rydwanie zwyciężył wszystkich władców ziemi sprzymierzonych w wielkiej bitwie o miasto Kaśi, który walczył z Ramą Synem Dźamadagniego i którego Rama uśmiercić nie zdołał, tego, co bohaterstwem równy wielkiemu Indrze, niezłomnością Himawantowi, dogłębnością oceanowi, a cierpliwością ziemi – właśnie jego Śikhandin dzisiaj pokona! Strzały były jego kłami, łuk ustami, a miecz językiem, niepokonany był ów lew między ludźmi – twego ojca dzisiaj Pańćalja* powalił! [10] Gdy wielka armia Pandawów zobaczyła, jak ruszał do walki, zatrzęsła się zatrwożona, jak stado bydła, gdy lwa dostrzeże. On ochraniał twoją armię przez dziesięć dni wojennych, wojsk niszczyciel, a dziś zaszedł niczym słońce, spełniwszy nadzwyczaj trudne dzieło! Przez te dziesięć dni wojny niewzruszony jak sam Indra Mocarny, lejąc deszczem tysięcy strzał, zabił dziesiątki milionów wojowników, a teraz leży, rycząc, na ziemi, podobny drzewu przez wiatr powalonemu, boś ty źle mu doradził, Bharato – jemu, co na to wszak nie zasłużył!