6.83. Ustawienie szyków

I rzekł Sańdźaja:
Po dobrze przespanej nocy Kaurawowie i Pandawowie znowu ruszają do walki. Stają wojska naprzeciw siebie niczym morskie fale hucząc. [5] Król Durjodhana, Ćitrasena, Wiwinśati, arcyrydwannik Bhiszma i Syn Bharadwadźi Drona dwójzrodzony, gotowi na bój, w pełnym uzbrojeniu ustawiają się w wielki szyk przeciw Pandawom zgodnie z rozkazami Bhiszmy, twego ojca, panie plemion, ich wojska jak ocean groźny, niezmierzony, gdzie rydwany śmigłe są falami. Na czele ich wszystkich Bhiszma Syn Śantanu rusza, mając z prawej strony Malawów, Południowców i Awantjów. Zaraz za nim staje Syn Bharadwadźi rozpłomieniony z Pulindami i Paradami oraz z Kszudrakami i Malawami. Za Droną ustawia się Bhagadatta rozpalony, gotów do walki, wraz z Magadhami, Kalingami i Piśaćami, panie plemion. [10] Za królem Pragdźjotiszy stoi król Kosali Bryhadbala razem z Mekalami i Tripurami oraz towarzyszącymi im Ćiććhilami, za Bryhadbalą zaś – bohaterski Trigarta król Prasthali razem z Kambodźami i Jawanami idącymi w tysiące. Za Trigartą stoi Aśwatthaman Syn Drony, gwałtownik wielki, Bharato, lwim rykiem ziemię napełniając. Król Durjodhana z całym wojskiem, w otoczeniu braci, tuż za Synem Drony stoi, a za nim Krypa Syn Śaradwaty. W takim wielkim szyku armia podobna do oceanu rusza do natarcia. Łopocą chorągwie i świetliste parasole, o potężny, dzwonią błyszczące bransolety wojowników i dźwięczą drogocenne łuki. [15] Wielki rydwannik Judhiszthira, widząc ten wielki szyk twoich, spiesznie rzecze do Wnuka Pryszaty Dhrysztadjumny, dowódcy armii:
– Popatrz tylko na ten szyk, wielki łuczniku, podobny do oceanu. Duchem ustawiaj szyk przeciw nim!

Wtedy Wnuk Pryszaty ustawił okrutny Szyk Wielorożnym, mój królu, niosący zagładę wrogom. Na jego dwóch szczytach staje Bhimasena i wielki rydwannik Satjaki z wieloma tysiącami rydwanów, z konnicą i piechotą. Między nimi staje Ten-Z-Małpą-W-Godle, na rydwanie w białe konie zaprzężonym, najlepszy z mężów. W środku ustawiają się król Judhiszthira i dwaj Synowie Madri Nakula z Sahadewą. [20] Inni wielcy łucznicy wraz ze swymi oddziałami ten szyk wypełniają – władcy mężów, znawcy sztuki pozycji wojskowych. Z tyłu są Abhimanju i wielki rydwannik Wirata oraz pełni podniecenia Synowie Draupadi i Ghatotkaća Syn Rakszaszycy. Ustawiwszy ten wielki szyk, stanęli do boju dzielni Pandawowie, Bharato, spragnieni walki i zwycięstwa. Zewsząd rozlega się głośne, budzące grozę dudnienie bębnów, zmieszane z wyciem konch i wybuchającymi z nagła okrzykami.

I oto bohaterowie ruszają do ataku, pełni gniewu, wpatrując się w siebie bez zmrużenia oka. [25] Wojownicy po imieniu wyzywają się na bój, o Indro ludzi. Rozpoczyna się ta przerażająca, budząca grozę bitwa, w której twoi i tamci wzajemnie się mordują. Lecą ostre żelazne strzały, Bharato, jak straszne mrowia węży z otwartymi paszczami. Wzbijają się w powietrze setki spiczastych świetlistych włóczni, olejem polerowanych, niczym rozpalone błyskawice z chmur burzowych. Widzę maczugi obwiązane lśniącym jedwabiem jak jasne szczyty gór wysokich, miecze migocące jak pełne światła niebiosa [30] i świetliste tarcze z byczej skóry, setkami księżyców zdobione, o królu. Pięknie wyglądają te dwie armie zwarte w boju, władco ludzi, jak armie bogów i Daitjów. Atakują się nawzajem ze wszystkich stron.

Woźnice poganiają rydwany, które sczepiają się chomątami i stojący na nich buhaje królów walczą ze sobą wręcz w tej największej z wojen. Słonie zderzają się, a od tarcia ich kłów ogień dymiący na wszystkie strony się wznosi, o najlepszy z Bharatów. Widzę, jak niektórzy jeźdźcy spadają ze słoni pod naporem pocisków ze wszystkich stron lecących jak drzewa ze zbocza góry. [35] I widzę, jak piechurzy różnego rynsztunku zabijają się, walcząc na noże w pazur zgięte. Walczą ze sobą wojownicy Kaurawów i Pandawów, różnej śmiercionośnej broni używają, wiodą się nawzajem do siedziby Jamy.

I oto Bhiszma Syn Śantanu na grzmiącym rydwanie podjeżdża do walczących Pandawów, a dźwięk cięciwy jego łuku wprawia ich w zamroczenie. Ruszają ze strasznym łoskotem rydwany Pandawów, na nich wojownicy gotowi są do bitwy pod wodzą Dhrysztadjumny. I rozpoczyna się bój twoich i tamtych, Bharato, w którym oddziały piechoty, konnicy, rydwanów i słoni bezładnie walczą ze sobą.