6.72. Opis armii

I rzekł Dhrytarasztra:
Oto moja armia pełna cnót wszelakich, składająca się z różnych formacji, co ustawia się teraz w szyku wedle zaleceń traktatów i niechybnie dopnie swego, Sańdźajo. Tak bardzo przez nas hołubiona, zawsze nam oddana, posłuszna, niezłomna, już wcześniej swego męstwa dowiodła. [5] Jej wojownicy nie są ani zbyt starzy ani zbyt młodzi, ani nadmiernie chudzi, ani nadmiernie tędzy, o zręcznych ruchach, pełni werwy i wigoru, zdrowi, dobrze oporządzeni i uzbrojeni, pod osłoną różnorodnego oręża, znawcy walk na miecze, walk wręcz i walk na maczugi, walk przy użyciu pocisków, włóczni i oszczepów, buław żelaznych, pik, oszczepów, dygotaczy, łuków, z użyciem arkanów różnorakich i w walce na pięści. [10] Widać ich wyćwiczenie w teorii wojskowej i w zapasach, ich znakomitą znajomość traktatów dotyczących użycia broni, sprawni są we wsiadaniu na wierzchowce, we wchodzeniu na rydwany i w zsiadaniu z nich, w kierowaniu nimi i w zeskakiwaniu w trakcie jazdy, w odpowiednim rzucaniu pocisków zarówno w ataku, jak w i odwrocie, świetnie umieją powozić słoniami i końmi, a także rydwanami na różne sposoby, świetnie wyćwiczeni i opłacani wedle umiejętności, a nie na podstawie koneksji, czy więzów towarzyskich, więzów przyjaźni albo rodowych. Zamożni, szlachetni, a ich krewni są szanowani i zadowoleni – okazaliśmy im wiele łask, a oni są sławni i mądrzy!

Moją armię osłaniają mężowie znakomici, zwycięzcy, co świetnych czynów dokonali, podobni do strażników świata, mający uznanie na całej ziemi. [15] Osłania ją wielu kszatrijów czczonych przez ludy różnych krain, którzy przyszli do nas razem ze swymi siłami i poddanymi, bo takie było ich pragnienie!

Moja armia – niczym wielki ocean zasilany rzekami płynącymi zewsząd – jest pełna rydwanów bezskrzydłych a chyżych jak ptaki skrzydlate, oddziałami słoni otoczona, jej wodą są wojownicy różnych formacji, zwełniona falami wierzchowców, straszna, mrowi się pociskami, mieczami, maczugami, włóczniami, strzałami i bełtami, pieni się od godeł i ozdób, od zawojów z klejnotami, wzburzają nią cwałujące wierzchowce niczym porywisty wicher. Jak wielkie bezbrzeżne morze huczy moja armia pod dowództwem Drony i Bhiszmy, osłaniana przez Krytawarmana, przez Krypę i Duhśasanę wraz z głównymi wojownikami Dźajadrathy, przez Bhagadattę i Wikarnę razem z Aśwatthamanem Synem Drony, Subalą i Bahlikami – osłaniana przez największych mężów świata, silnych, potężnych duchem!

Jeśli poniesie ona klęskę w tej wojnie, musiało być jej to już z dawna przeznaczone. [20] Wszak takiego przygotowania do bitwy na całym świecie dotąd nie widziano – ani ludzie, ani dawni wieszczowie wielce szlachetni, Sańdźajo! Jeśli tak potężna siła wojska wyposażona w doskonałą broń i oręż przegrywa w wojnie, cóż innego niż zrządzenie niebiańskie może być tego przyczyną? Mam wrażenie, że wszystko dzieje się na odwrót, Sańdźajo, skoro tak krwiożercza armia nie daje rady Pandawom. Albo może bogowie zebrali się po stronie Pandawów i teraz biją moje wojsko, skoro ono przegrywa, Sańdźajo?

A przecież Widura doradzał memu synowi Durjodhanie słuszne wyjście, a ten głupek je odrzucił! [25] Myślę, że ten wszechwiedzący i potężny duchem wiedział, w jakim kierunku to pójdzie. Albo po prostu zawsze musi tak być, jak ustalone ongiś przez Zarządcę było, Sańdźajo, i nigdy inaczej nie będzie!