6.67. Bitwa oddziałów słoni

I rzekł Sańdźaja:
Gdy Ardźuna Zdobywca-Skarbu zobaczył swoich braci i innych królów w zwarciu z Synem Gangi Bhiszmą, z podniesioną bronią na niego ruszył. Lęk ogarnął wszystkich, gdy buczenie konchy Pięciorodnej usłyszeli, łoskot łuku Gandiwy i godło Syna Prythy dostrzegli. Widzę, mój królu, ono godło, podobne do ognia,co między drzewami leci swobodnie, wielokolorowe, migocące, boskie, małpa jest jego znakiem. A górujący nad wielkim rydwanem łuk Gandiwy złotem powleczony przypomina błyskawicę, co w chmurze deszczowej skrzy się w przestworze całym. Wszyscy wojownicy je widzą. [5] Słyszę głośny ryk Ardźuny, jakoby sam Indra ryczał, i przeraźliwe uderzenia jego dłoni o cięciwę, gdy twoją armię dziesiątkuje. Jak chmura okrutnym wichrem gnana, grzmiąca, świecąca się od błyskawic, tak on wszystkie strony świata deszczem strzał zalewa. Podbiega Zdobywca-Skarbu do Bhiszmy Syna Gangi, ze swą straszną bronią, która mąci myśli moje tak, że nie wschodu od zachodu rozróżnić nie zdołam. Twoi wojownicy, buhaju Bharatów, też gubią się w kierunkach, ich wierzchowce są zmęczone, broń zniszczona, z porażoną świadomością zbijają się w ciasne gromadki i wokół Bhiszmy, razem z wszystkimi twoimi synami, się tłoczą. Tylko Syn Śantanu może ich uratować. [10] Spadają przerażeni rydwannicy z rydwanów, jeźdźcy z grzbietów koni, piechurzy na ziemię się walą. Wszyscy wojownicy zalęknieni kulą się ze strachu, Bharato, pod dźwiękiem Gandiwy jak pod gromu łoskotem. [15] Ale oto Gowasana wraz ze swymi oddziałami jadącymi na potężnych, rosłych, przednich rumakach z Kambodźi, niezwykle chyżych, otoczony wieloma tysiącami królów, oraz władca Kalingów ze swymi wszystkimi wielkimi wojownikami, Madrami, Sauwirami i Trigartami, o panie plemion, a także Nagowie z wielkim oddziałem słoni, dowodzeni przez Duhśasanę oraz król Dźajadratha razem ze wszystkimi królami, wreszcie, prześwietni kawalerzyści w liczbie czternastu tysięcy – wszyscy oni, z rozkazu twojego syna, do Śakuniego Syna Subali podjeżdżają. I twoi ludzie razem, łącząc siły, każdy na przydzielonym im rydwanie i wierzchowcu, na Pandawów ruszają. Wzbija się kurz jak ogromna chmura, wznoszą go rydwany, słonie, konie i piechurzy. Strasznie teraz wygląda pole bitwy.

Ze wsparciem wielkiej siły słonnicy, rydwanów i wojowników, uzbrojonych we włócznie, żelazne strzały i pociski, Bhiszma, najeżdża na Ardźunę z Diademem-Na-Głowie. [20] Król Awanti atakuje króla Kaśi, król Sindhu – Bhimasenę, Adźataśatru* zaś wraz z synem i sprzymierzeńcami atakuje Śalję, sławnego buhaja Madry. Wikarna walczy z Sahadewą, Ćitrasena z Śikhandinem, Matsjowie ruszają na Durjodhanę i Śakuniego, panie plemion. Drupada, Ćekitana i wielki rydwannik Satjaki bije się z Droną i jego synem Aśwatthamanem o potężnym duchu, Krypa i Krytawarman – z Dhrysztaketu. W ten sposób wojownicy, poganiając konie, kołując na rydwanach i słoniach, walczą w każdym miejscu linii frontu.

Z bezchmurnego nieba jaskrawe błyskawice wypadają, strony świata spowite są kurzem, lecą z hukiem wielkie meteory. Wieją wichry potężne i pada deszcz pyłu, a słońce na niebie znika zasłonięte kurzawą przez wojska wzbijaną. [25] Tracą rozeznanie żołnierze nią oślepieni, w splotach pajęczyny strzał. Słychać świst rojów pocisków, wypuszczanych z łuków mężnych wojowników, które wszelkie osłony przeszywają. Broń w pięknych ramionach walczących wzniesiona, podobna czystym gwiazdom, cały przestwór rozświetla. Wokół sypią się na ziemię tarcze z byczej skóry, pokryte złotą plecionką, buhaju ludzi. Widzę wszędzie spadające głowy i upadających wojów chłostanych mieczami w kolorze słońca. [30] Przewracają się wielkie rydwany z połamanymi kołami i platformami, z pogruchotanymi godłami, z martwymi końmi. Niektóre rumaki ciężko ranne od uderzeń broni, ciągną rydwany z martwymi rydwannikami, a chwilę później same leżą już na ziemi. Inne, okrutnie posiekane strzałami, ze splątaną uprzężą, dyszle jeno za sobą wloką, Bharato!

Widzę też, jak niektórych wojowników razem z woźnicami, końmi i rydwanami, pojedynczy słoń zabija, mój królu! W tym zwarciu wielkich oddziałów słonie, czując zapach szału swych pobratymców, atakują nawet te, co już walczyć nie mogą. [35] Pole bitwy zaściełają ich ciała, zabitych przez strzały wraz z jadącymi na nich włócznikami. Świetne słonie bojowe ścigają rydwany, przewracając je wraz z wojownikami i godłami, całe rozbite. Widzę też, królu, strzaskane dyszle, które te słonie prześwietne swymi trąbami podobnymi do węży w powietrze wyrzuciły. Inne wyciągają rydwanników za włosy z rozbitych rydwanów i podrzucają niczym gałęzie, a potem tratują. [40] Wydając ryki różnorodne, pędzą naprzód, wlokąc za sobą splecione rydwany, jakby sieci lotosów w stawie ciągnęły. I całe pole bitwy zasłane jest ciałami konnych, piechurów i rydwanników z godłami.