Autorzy

Opracowali (indika 2024):
(tłumaczenie)

Andrzej Babkiewicz
(przygotowanie tekstu, skład)
Sven Sellmer
(komitet redakcyjny)
Andrzej Babkiewicz, Joanna Jurewicz, Monika Nowakowska,
Sven Sellmer, Przemysław Szczurek, Anna Trynkowska
(opracowanie redakcyjne)
Magdalena Mendys
(redakcja techniczna)
Karina Babkiewicz
Tłumaczenie finansowane w ramach programu Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego
pod nazwą „Narodowy Program Rozwoju Humanistyki”
w latach 2017–2023, numer projektu 0357/NPRH5/H22/84/2017.

महाभारत

Mahābhārata

7. Księga Drony (Droṇaparvan)

***

7.61-76 Śmierć Dźajadrathy (jayadratha-vadha) /
Czternasty dzień bitwy

7.67 Ardźuna zabija Śrutajudhę i Sudakszinę
(Śrutāyudha-sudakṣiṇa-vadha)

Streszczenie rozdziału:

1–15 Bitewny chaos, Ardźuna zatrzymany, dogania go Drona, opis pojedynku: Drona uwalnia pocisk Brahmy, a Ardźuna powstrzymuje go swoim.
16–23 Ardźuna ponownie omija Dronę i naciera na oddział Krytawarmana i Sudaksziny – opis pojedynku z Krytawarmanem.
24–26 Kryszna radzi omroczyć Krytawarmana i spieszyć dalej – Ardźuna to czyni i pędzi ku Sudakszinie.
27–33 Krytawarman powstrzymuje dwóch strażników kół Ardźuny: Judhamanju i Uttamaudźasa.
34–58 Śmierć Śrutajudhy:

  • historia boskiej maczugi Śrutajudhy, którą otrzymał od Waruny;
  • Śrutajudha ciska maczugę w Kryszną, a ta wraca do niego.

59–71 Ardźuna zabija Sudakszinę.

saṃjaya uvāca
saṃniruddhas tu taiḥ pārtho
mahābalaparākramaḥ |
drutaṃ samanuyātaś ca
droṇena rathināṃ varaḥ ||7.67.1||

kirann iṣugaṇāṃs tikṣṇān
svaraśmīn iva bhāskaraḥ |
tāpayām āsa tat sainyaṃ
dehaṃ vyādhigaṇo yathā ||7.67.2||

aśvo viddho dhvajaś chinnaḥ
sārohaḥ patito gajaḥ |
chatrāṇi cāpaviddhāni
rathāś cakrair vinā kṛtāḥ ||7.67.3||

vidrutāni ca sainyāni
śarārtāni samantataḥ |
ity āsīt tumulaṃ yuddhaṃ
na prājñāyata kiṃ cana ||7.67.4||

teṣām āyacchatāṃ saṃkhye
parasparam ajihmagaiḥ |
arjuno dhvajinīṃ rājann
abhīkṣṇaṃ samakampayat ||7.67.5||

satyāṃ cikīrṣamāṇas tu
pratijñāṃ satyasaṃgaraḥ |
abhyadravad rathaśreṣṭhaṃ
śoṇāśvaṃ śvetavāhanaḥ ||7.67.6||

taṃ droṇaḥ pañcaviṃśatyā
marmabhidbhir ajihmagaiḥ |
antevāsinam ācāryo
maheṣvāsaṃ samardayat ||7.67.7||

taṃ tūrṇam iva bībhatsuḥ
sarvaśastrabhṛtāṃ varaḥ |
abhyadhāvad iṣūn asyann
iṣuvegavighātakān ||7.67.8||

tasyāśu kṣipato bhallān
bhallaiḥ saṃnataparvabhiḥ |
pratyavidhyad ameyātmā
brahmāstraṃ samudīrayan ||7.67.9||

tad adbhutam apaśyāma
droṇasyācāryakaṃ yudhi |
yatamāno yuvā nainaṃ
pratyavidhyad yad arjunaḥ ||7.67.10||

kṣarann iva mahāmegho
vāridhārāḥ sahasraśaḥ |
droṇameghaḥ pārthaśailaṃ
vavarṣa śaravṛṣṭibhiḥ ||7.67.11||

arjunaḥ śaravarṣaṃ tad
brahmāstreṇaiva māriṣa |
pratijagrāha tejasvī
bāṇair bāṇān viśātayan ||7.67.12||

droṇas tu pañcaviṃśatyā
śvetavāhanam ārdayat |
vāsudevaṃ ca saptatyā
bāhvor urasi cāśugaiḥ ||7.67.13||

pārthas tu prahasan dhīmān
ācāryaṃ sa śaraughiṇam |
visṛjantaṃ śitān bāṇān
avārayata taṃ yudhi ||7.67.14||

atha tau vadhyamānau tu
droṇena rathasattamau |
āvarjayetāṃ durdharṣaṃ
yugāntāgnim ivotthitam ||7.67.15||

varjayan niśitān bāṇān
droṇacāpaviniḥsṛtān |
kirīṭamālī kaunteyo
bhojānīkaṃ nyapātayat ||7.67.16||

so 'ntarā kṛtavarmāṇaṃ
kāmbojaṃ ca sudakṣiṇam |
abhyayād varjayan droṇaṃ
mainākam iva parvatam ||7.67.17||

tato bhojo naravyāghraṃ
duḥsahaḥ kurusattama |
avidhyat tūrṇam avyagro
daśabhiḥ kaṅkapatribhiḥ ||7.67.18||

tam arjunaḥ śitenājau
rājan vivyādha patriṇā |
punaś cānyais tribhir bāṇair
mohayann iva sātvatam ||7.67.19||

bhojas tu prahasan pārthaṃ
vāsudevaṃ ca mādhavam |
ekaikaṃ pañcaviṃśatyā
sāyakānāṃ samārpayat ||7.67.20||

tasyārjuno dhanuś chittvā
vivyādhainaṃ trisaptabhiḥ |
śarair agniśikhākāraiḥ
kruddhāśīviṣasaṃnibhaiḥ ||7.67.21||

athānyad dhanur ādāya
kṛtavarmā mahārathaḥ |
pañcabhiḥ sāyakais tūrṇaṃ
vivyādhorasi bhārata ||7.67.22||

punaś ca niśitair bāṇaiḥ
pārthaṃ vivyādha pañcabhiḥ |
taṃ pārtho navabhir bāṇair
ājaghāna stanāntare ||7.67.23||

viṣaktaṃ dṛśya kaunteyaṃ
kṛtavarmarathaṃ prati |
cintayām āsa vārṣṇeyo
na naḥ kālātyayo bhavet ||7.67.24||

tataḥ kṛṣṇo 'bravīt pārthaṃ
kṛtavarmaṇi mā dayām |
kurusāṃbandhikaṃ kṛtvā
pramathyainaṃ viśātaya ||7.67.25||

tataḥ sa kṛtavarmāṇaṃ
mohayitvārjunaḥ śaraiḥ |
abhyagāj javanair aśvaiḥ
kāmbojānām anīkinīm ||7.67.26||

amarṣitas tu hārdikhyaḥ
praviṣṭe śvetavāhane |
vidhunvan saśaraṃ cāpaṃ
pāñcālyābhyāṃ samāgataḥ ||7.67.27||

cakrarakṣau tu pāñcālyāv
arjunasya padānugau |
paryavārayad āyāntau
kṛtavarmā ratheṣubhiḥ ||7.67.28||

tāv avidhyat tato bhojaḥ
sarvapāraśavaiḥ śaraiḥ |
tribhir eva yudhāmanyuṃ
caturbhiś cottamaujasam ||7.67.29||

tāv apy enaṃ vivyadhatur
daśabhir daśabhiḥ śaraiḥ |
saṃcicchidatur apy asya
dhvajaṃ kārmukam eva ca ||7.67.30||

athānyad dhanur ādāya
hārdikyaḥ krodhamūrchitaḥ |
kṛtvā vidhanuṣau vīrau
śaravarṣair avākirat ||7.67.31||

tāv anye dhanuṣī sajye
kṛtvā bhojaṃ vijaghnatuḥ |
tenāntareṇa bībhatsur
viveśāmitravāhinīm ||7.67.32||

na lebhāte tu tau dvāraṃ
vāritau kṛtavarmaṇā |
dhārtarāṣṭreṣv anīkeṣu
yatamānau nararṣabhau ||7.67.33||

anīkāny ardayan yuddhe
tvaritaḥ śvetavāhanaḥ |
nāvadhīt kṛtavarmāṇaṃ
prāptam apy arisūdanaḥ ||7.67.34||

taṃ dṛṣṭvā tu tathāyāntaṃ
śūro rājā śrutāyudhaḥ |
abhyadravat susaṃkruddho
vidhunvāno mahad dhanuḥ ||7.67.35||

sa pārthaṃ tribhir ānarchat
saptatyā ca janārdanam |
kṣurapreṇa sutīkṣṇena
pārthaketum atāḍayat ||7.67.36||

tam arjuno navatyā tu
śarāṇāṃ nataparvaṇām |
ājaghāna bhṛśaṃ kruddhas
tottrair iva mahādvipam ||7.67.37||

sa tan na mamṛṣe rājan
pāṇḍaveyasya vikramam |
athainaṃ saptasaptatyā
nārācānāṃ samārpayat ||7.67.38||

tasyārjuno dhanuś chittvā
śarāvāpaṃ nikṛtya ca |
ājaghānorasi kruddhaḥ
saptabhir nataparvabhiḥ ||7.67.39||

athānyad dhanur ādāya
sa rājā krodhamūrchitaḥ |
vāsaviṃ navabhir bāṇair
bāhvor urasi cārpayat ||7.67.40||

tato 'rjunaḥ smayann eva
śrutāyudham ariṃdamaḥ |
śarair anekasāhasraiḥ
pīḍayām āsa bhārata ||7.67.41||

aśvāṃś cāsyāvadhīt tūrṇaṃ
sārathiṃ ca mahārathaḥ |
vivyādha cainaṃ saptatyā
nārācānāṃ mahābalaḥ ||7.67.42||

hatāśvaṃ ratham utsṛjya
sa tu rājā śrutāyudhaḥ |
abhyadravad raṇe pārthaṃ
gadām udyamya vīryavān ||7.67.43||

varuṇasyātmajo vīraḥ
sa tu rājā śrutāyudhaḥ |
parṇāśā jananī yasya
śītatoyā mahānadī ||7.67.44||

tasya mātābravīd vākyaṃ
varuṇaṃ putrakāraṇāt |
avadhyo 'yaṃ bhavelloke
śatrūṇāṃ tanayo mama ||7.67.45||

varuṇas tv abravīt prīto
dadāmy asmai varaṃ hitam |
divyam astraṃ sutas te 'yaṃ
yanāvadhyo bhaviṣyati ||7.67.46||

nāsti cāpy amaratvaṃ vai
manuṣyasya kathaṃ cana |
sarveṇāvaśyamartavyaṃ
jātena saritāṃ vare ||7.67.47||

durdharṣas tv eṣa śatrūṇāṃ
raṇeṣu bhavitā sadā |
astrasyāsya prabhāvād vai
vyetu te mānaso jvaraḥ ||7.67.48||

ity uktvā varuṇaḥ prādād
gadāṃ mantrapuraskṛtām |
yām āsādya durādharṣaḥ
sarvaloke śrutāyudhaḥ ||7.67.49||

uvāca cainaṃ bhagavān
punar eva jaleśvaraḥ |
ayudhyati na moktavyā
sā tvayy eva pated iti ||7.67.50||

sa tayā vīraghātinyā
janārdanam atāḍayat |
pratijagrāha tāṃ kṛṣṇaḥ
pīnenāṃsena vīryavān ||7.67.51||

nākampayata śauriṃ sā
vindhyaṃ girim ivānilaḥ |
pratyabhyayāt taṃ viproḍhā
kṛtyeva duradhiṣṭhitā ||7.67.52||

jaghāna cāsthitaṃ vīraṃ
śrutāyudham amarṣaṇam |
hatvā śrutāyudhaṃ vīraṃ
jagatīm anvapadyata ||7.67.53||

hāhākāro mahāṃs tatra
sainyānāṃ samajāyata |
svenāstreṇa hataṃ dṛṣṭvā
śrutāyudham ariṃdamam ||7.67.54||

ayudhyamānāya hi sā
keśavāya narādhipa |
kṣiptā śrutāyudhenātha
tasmāt tam avadhīd gadā ||7.67.55||

yathoktaṃ varuṇenājau
tathā sa nidhanaṃ gataḥ |
vyasuś cāpy apatad bhūmau
prekṣatāṃ sarvadhanvinām ||7.67.56||

patamānas tu sa babhau
parṇāśāyāḥ priyaḥ sutaḥ |
saṃbhagna iva vātena
bahuśākho vanaspatiḥ ||7.67.57||

tataḥ sarvāṇi sainyāni
senāmukhyāś ca sarvaśaḥ |
prādravanta hataṃ dṛṣṭvā
śrutāyudham ariṃdamam ||7.67.58||

tatha kāmbojarājasya
putraḥ śūraḥ sudakṣiṇaḥ |
abhyayāj javanair aśvaiḥ
phalgunaṃ śatrusūdanam ||7.67.59||

tasya pārthaḥ śarān sapta
preṣayām āsa bhārata |
te taṃ śūraṃ vinirbhidya
prāviśan dharaṇītalam ||7.67.60||

so 'tividdhaḥ śarais tīkṣṇair
gāṇḍīvapreṣitair mṛdhe |
arjunaṃ prativivyādha
daśabhiḥ kaṅkapatribhiḥ ||7.67.61||

vāsudevaṃ tribhir viddhvā
punaḥ pārthaṃ ca pañcabhiḥ |
tasya pārtho dhanuś chittvā
ketuṃ ciccheda māriṣa ||7.67.62||

bhallābhyāṃ bhṛśatīkṣṇābhyāṃ
taṃ ca vivyādha pāṇḍavaḥ |
sa tu pārthaṃ tribhir viddhvā
siṃhanādam athānadat ||7.67.63||

sarvapāraśavīṃ caiva
śaktiṃ śūraḥ sudakṣiṇaḥ |
saghaṇṭāṃ prāhiṇod ghorāṃ
kruddho gāṇḍīvadhanvane ||7.67.64||

sā jvalantī maholkeva
tam āsādya mahāratham |
savisphuliṅgā nirbhidya
nipapāta mahītale ||7.67.65||

taṃ caturdaśabhiḥ pārtho
nārācaiḥ kaṅkapatribhiḥ |
sāśvadhvajadhanuḥsūtaṃ
vivyādhācintyavikramaḥ |
rathaṃ cānyaiḥ subahubhiś
cakre viśakalaṃ śaraiḥ ||7.67.66||

sudakṣiṇaṃ tu kāmbojaṃ
moghasaṃkalpavikramam |
bibheda hṛdi bāṇena
pṛthudhāreṇa pāṇḍavaḥ ||7.67.67||

sa bhinnamarmā srastāṅgaḥ
prabhraṣṭamukuṭāṅgadaḥ |
papātābhimukhaḥ śūro
yantramukta iva dhvajaḥ ||7.67.68||

gireḥ śikharajaḥ śrīmān
suśākhaḥ supratiṣṭhitaḥ |
nirbhagna iva vātena
karṇikāro himātyaye ||7.67.69||

śete sma nihato bhūmau
kāmbojāstaraṇocitaḥ |
sudarśanīyas tāmrākṣaḥ
karṇinā sa sudakṣiṇaḥ |
putraḥ kāmbojarājasya
pārthena vinipātitaḥ ||7.67.70||

tataḥ sarvāṇi sainyāni
vyadravanta sutasya te |
hataṃ śrutāyudhaṃ dṛṣṭvā
kāmbojaṃ ca sudakṣiṇam ||7.67.71||

Sańdźaja rzekł:
1 Zatrzymali syna Prythy,
potężnego, odważnego,
za nim prędko zdążał Drona,
z rydwanników najprzedniejszy.

2 Pokryty ostrymi strzały,
niczym słońce promieniami,
począł palić wrogą armię
jak choroby ludzkie ciało.

3 Koń przeszyty, sztandar ścięty,
słoń zwalony wraz z kornakiem,
baldachimy połamane,
kół rydwany pozbawione,

4 wszędy woje uciekają
udręczeni jego strzały
– w takim bitewnym ferworze
nic nikt nie mógł już rozeznać.

5 Kiedy w boju uwalniali
między sobą chyże groty,
Ardźuna hufce wojskowe
kruszył, nękał raz za razem.

6 Ardźuna, co wielbił prawdę
i chciał spełnić swą przysięgę,
natarł końmi czystej bieli
na kasztany wozu Drony.

7 Chyżych strzał pięć i dwadzieścia,
które w czułe punkty szyją,
mistrz Drona w pupila wysłał,
ból zadając łucznikowi.

8 Najpierwszy wśród znawców broni
Bibhatsu ku niemu puścił
bystro strzały, które mogły
zniszczyć pęd wrogich pocisków.

9 Bełtami o prostym drzewcu,
gdy słał strzały on niedźwiedzie,
wielkoduszny go poranił
i uwolnił pocisk Brahmy.

10 Jako cud się nam to zdało,
czego Drona dokazywał –
choć był młody i się starał,
nie mógł sięgnąć go Ardźuna.

11 Jak chmur kłęby tysiącami
od wód ciężkie leją strugi,
z chmury Drony strzał potoki
lały się na górę Parthy.

12 Niemniej Ardźuna potężny
ów deszcz strzał pociskiem Brahmy
wnet powstrzymał i strzałami
przeciwdziałał bełtom Drony.

13 W białokonny rydwan posłał
Drona strzał pięć i dwadzieścia,
w Wasudewy pierś, ramiona
siedem dziesiątek wystrzelił.

14 Mądry Prythy syn ze śmiechem
mistrza, który sypał strzały
i uwalniał ostre bełty,
wstrzymał jednak w pojedynku.

15 Ci dwaj przedni rydwannicy,
gdy ich Drona atakował
straszny niczym ogień kresu,
byli w stanie go odeprzeć.

16 Kunti syn przybrany w diadem
odparował ostre strzały
wysyłane z łuku Drony
i na hufce Bhodźi* napadł.

17 Aby móc uniknąć Drony,
twardego jak wierch Mainaki,
natarł na Krytawarmana
i z Kambodźów Sudhakszinę.

18 Wówczas Bhodźa nieodparty,
bez emocji, lecz gwałtownie,
puścił dziesięć czaplopiórych
na tygrysa pośród ludzi.

19 Ardźuna skrzydlatą strzałą
przeszył go, o pierwszy z Kurów,
i trzy inne wypuszczając,
nieco omroczył Satwatę.

20 Bhodźa śmiejąc się w Ardźunę
i w Madhawę-Wasudewę
wraził w każdego z osobna
strzał pięć oraz dwie dziesiątki.

21 Ardźuna łuk jego przeciął
i szył w niego trzy siódemki
bełtów o ognistym grocie
niczym żmije jadowite.

22 Lecz rydwannik Krytawarman
inny łuk pochwycił w dłonie
i pięć bełtów szybko wraził,
o Bharato, w pierś Ardźuny.

23 Pięć strzał jeszcze dodatkowo
puścił ku synowi Prythy,
ten zaś jego pierś szeroką
przeszył dziewięcioma strzały.

24 Widząc, że syn Kunti przywarł
do wozu Krytawarmana,
Kryszna z Wrysznich się zadumał:
„Oby czasu nam starczyło”.

25 I tak rzekł do syna Kunti:
„Nie okazuj mu litości,
myśląc, że jest twoim krewnym,
zdezorientuj go i odstrasz!”.

26 Ardźuna swoimi strzały
omroczył Krytawarmana
i rączymi rumakami
pognał ku Kambodźów armii.

27 Gdy uchodził Białokonny*,
wściekły, mądry syn Hrydiki*
przygotował łuk i strzały
przeciw dwóm wojom z Pańćali.

28 Strzałami rydwanowymi
wstrzymał ich, gdy nadciągali
towarzysze dwaj Ardźuny,
Pańćalowie kół broniący.

29 Władca Bhodźów trzema strzały
co z żelaza były całe
przeszył ciało Judhamanju,
czterema Uttamaudźasa.

30 W odpowiedzi dwaj mężowie
strzał po dziesięć wypuścili
i obcięli mu proporzec
oraz łuk złamali w dłoni.

31 Półprzytomny z gniewu chwycił
syn Hrydiki łuk następny,
przeciął łuki dwóm herosom
i zasypał ich strzałami.

32 Inne łuki naciągnęli
i natarli znów na Bhodźę,
dzięki temu mógł Bibhatsu
we wrogie szeregi wkroczyć.

33 Lecz dwóch byków, wielkich wojów,
których Krytawarman wstrzymał,
w lukę szyku Dhartarasztrów
nie wkroczyło, mimo starań.

34 Białokonny w wielkim pędzie
dręczył wrogie dywizjony,
nie przemógł Krytawarmana,
choć po temu miał okazję.

35 Widząc go, kiedy nadciągał
bohaterski Śrutajudha,
natarł nań z wielką wściekłością,
potrząsając groźnym łukiem.

36 Trzy strzały w Parthę wypuścił,
siedemdziesiąt w Dźanardanę,
jedną zaś ostrą brzytwową
ściął proporzec syna Prythy.

37 Ardźuna wielce wzburzony
dziewięćdziesięcioma strzały
z prostym drzewcem dźgnął rycerza
jak się dźga bosakiem słonia.

38 Rycerz nie mógł znieść, o władco,
bohaterstwa syna Pandu,
siedemdziesiąt siedem k niemu
strzał z żelaza kutych puścił.

39 Lecz Ardźuna łuk mu przeciął
oraz zniszczył jego kołczan
i strzał siedem z prostym drzewcem
rozwścieczony w pierś mu wraził.

40 Władca z gniewu półprzytomny
łuk kolejny chwycił w dłonie
i strzał dziewięć w pierś, ramiona
syna Wasawy wypuścił.

41 Ardźuna, pogromca wrogów,
tylko na to się roześmiał
i strzałami tysięcznymi
uciemiężył przeciwnika.

42 Zręcznie zabił jego konie
i woźnicę ów rydwannik,
siłacz siedemdziesięcioma
żelaznymi szył go strzały.

43 Rydwan bez koni porzucił
Śrutajudha, mężny władca,
i pognał ku dziecku Prythy,
maczugę ujmując w dłonie.

44 Mężny władca Śrutajudha
zrodził się z boga Waruny
i Parnaśi* — rzeki — matki,
która chłodne wody toczy.

45 Dobro syna mając w sercu,
rzekła matka do Waruny:
„Niech w tym świecie mego syna
żaden wróg nie zdoła zmorzyć”.

46 Rad Waruna jej powiedział:
„Dam mu dar jemu należny,
boski oręż, dzięki czemu
syn twój będzie niezwalczony.

47 Jednak nikt pomiędzy ludźmi
nieśmiertelnym się nie stanie,
o najpierwsza wśród strumieni,
kto się zrodził, musi sczeznąć.

48 Dzięki mocy owej broni
będzie wszak niepokonany
przez wrogów podczas potyczki,
porzuć zatem swoje troski”.

49 Waruna wyrzekł te słowa
i maczugę dał z zaklęciem,
dzięki której Śrutajudha
w świecie był niezwyciężony.

50 Jeszcze pan, co wodą włada,
doń powiedział ku przestrodze:
„Nie ciskaj w niewalczącego,
gdyż ku tobie ona wróci”.

51 Teraz cisnął mężogromcę
ku temu, co ludzi dręczy,
mężny Kryszna cios ów przyjął
na swe ramię umięśnione.

52 Śauri nawet się nie zachwiał
jak Windhja targnięta wiatrem.
Więc łupnęła właściciela
jak źle skierowana klątwa.

53 Śrutajudhę uderzyła,
gdy stał mężny i porywczy,
uśmierciwszy wojownika,
sama też na ziemię spadła.

54 „Och, och!” – krzyki się rozległy
wówczas pośród wojowników,
jak ujrzano Śrutajudhę
własną bronią rażonego.

55 Jako że przeciw Keśawie,
co nie uczestniczył w boju,
Śrutajudha ją skierował,
więc maczuga go zabiła.

56 Jak Waruna przepowiedział,
tak też zginął Śrutajudha,
bez życia upadł na ziemię
przed obliczem wszech łuczników.

57 Ukochany syn Parnaśi,
padając, wszystkim się zdawał
królem drzew z konarów krocią
przez huragan powalonym.

58 Gdy ujrzeli Śrutajudhę,
gromcę wrogów zwalonego,
wszyscy woje się rozpierzchli
na czele z dowództwem swoim.

59 Wówczas mężny Sudakszina,
potomek króla Kambodźów,
gnając rącze konie, napadł
na Phalgunę, gromcę wrogów.

60 Prythy syn siedem strzał posłał,
woja co na wskroś przeszyły,
a gdy ciało przewierciły,
jeszcze w ziemię się wraziły.

61 Przeszyty ostrymi strzały
słanymi z łuku Gandiwy,
zwolnił dziesięć czaplopiórych,
które w Ardźunę godziły.

62 Trzema przebił Wasudewę,
a pięcioma syna Prythy.
W odpowiedzi zaś syn Prythy
ściął mu łuk oraz proporzec.

63 I ostrymi niedźwiedzimi
przeszył ciało mu syn Pandu.
Ten, lwi ryk wydając z piersi,
w syna Prythy trzy wypuścił.

64 Sudakszina dzielny, wściekły
włócznię o żelaznym drzewcu,
z dzwonkami, nadzwyczaj groźną
ku Gandiwodzierżcy cisnął.

65 Płonąc jak wielka kometa,
dosięgnęła rydwannika,
sypiąc iskry go przeszyła,
i na ziemię potem spadła.

66 Prythy syn niezwykle dzielny
przeszył konie, łuk, woźnicę
i proporzec czternastoma
strzałami czaplopiórymi,
a innymi bezlicznymi
rydwan pociął mu na części.

67 Księcia Kambodźów zawiodły
wszelkie plany i odwaga –
Pandu syn szerokim grotem
przebił serce Sudaksziny.

68 Członki jego rozrzucone,
w czułych punktach tkwiły strzały,
spadł mu diadem, bransolety,
padł bohater twarzą w błoto,
niczym sztandar zdruzgotany,

69 jak stabilne karnikary,
piękne, wyrosłe na szczycie,
konarzyste, w końcu zimy
silnym wiatrem powalone.

70 Leżał zabity na ziemi,
choć był godnym spocząć w puchu,
przystojny, miedzianooki,
potomek króla Kambodźów,
przeszyty uszatą strzałą
posłaną przez syna Parthy.

71 Kiedy armia twego syna
śmierć ujrzała Śrutajudhy
i z Kambodźów Sudaksziny,
zbiegła całkiem rozproszona.