7.55 Lamentacja Subhadry

Sańdźaja rzekł:
1 Gdy Keśawy szlachetnego
wysłuchała słów Subhadra,
zrozpaczona stratą syna,
w wielkim bólu zapłakała:

2 „Synu mój, o ja nieszczęsna,
jak to mogło się wydarzyć,
że ty, równy siłą ojcu,
w bój ruszywszy, śmierć spotkałeś?

3 Ciemna jak indygo lilia*,
pięknooka, białozębna
twarz twa, czy bitewnym pyłem
może teraz być pokryta?

4 Ludzie widzą ciało ległe
woja, który nie zawraca,
piękną szyję, głowę, ramię,
kresę piersi, płaskość brzucha,

5 członki cudnie ozdobione,
bruzdy ran na całym ciele,
widzą cię pięknookiego
jak wschodzący w niebo księżyc.

6 Pierwej łoże twoje słały
najprzedniejsze wśród pościeli,
czy na ziemi śpisz zwalony,
ty nawykły do wygody?

7 Wpierw mężowi barczystemu
najlepsze z niewiast służyły,
czy dziś w boju zwalonemu
szakalice posługują?

8 Piewcy, bardowie, heroldzi
pierwej jego wysławiali,
dziś przez głośnych trupożerców
groźne hordy jest zaś czczony.

9 Choć wśród mężnych byłeś Wrysznich,
wśród Pandawów opiekuńczych
i Pańćalów bohaterskich,
kto był zdolny ciebie zabić,
jakbyś nie miał opiekuna?

10 O bezgrzeszny, o mój synu,
nie mam dość widoku twego,
dzisiaj udam się nieszczęsna
do siedziby Pana Śmierci.

11 Kiedy twą twarzyczkę ujrzę
ran wyzbytą, o mój synu,
z pięknym lokiem, wielkim okiem,
pachnącą, o miłej mowie?

12 Srom na siłę Bhimaseny,
na łucznictwo syna Prythy,
srom na męstwo wojów Wrysznich
i srom na armię Pańćalów.

13 Srom na Kekajów, Sryńdźajów,
Matsjów oraz srom na Ćedich,
którzy, gdy do boju szedłeś,
nie wiedzieli, że polegniesz.

14 Oczom zatraconym w smutku
ziemia pustą dziś się jawi,
niczym bez barw i bez światła,
gdy nie widzę Abhimanju.

15 Jakże spojrzę na martwego
bohatera bez rydwanu,
na siostrzeńca Wasudewy
i Gandiwodzierżcy syna
zmorzonego przez rywali?

16 Jesteś jak bogactwo we śnie –
widziane i już go nie ma.
To, co ludzkie, jest nietrwałe
jak na wodzie zmienna piana.

17 Twoja delikatna żona
troską o cię ogarnięta
niczym krowa bez cielęcia,
jakże mogę ją pokrzepić?

18 Synku, w niewłaściwym czasie
swe odejście zamyśliłeś.
Twego widoku spragnioną
rzucasz mnie w czas zbioru plonów.

19 Dróg kończącej życie śmierci
nawet mędrcy nie pojmują,
choć Keśawa ciebie chronił,
ty umarłeś jak bezpański.

20 Ofiarników i darczyńców,
braminów, co jaźń kiełznają,
co spełniają ślub uczniowski,
w świętych wodach się nurzają,

21 doskonałych w wiedzy, szczodrych,
mistrzowi zawsze posłusznych,
co darowizn tysiąc dali –
przeznaczenie ich osiągnij.

22 Udaj się ku przeznaczeniu
wojujących bohaterów,
co zginęli, bijąc wrogów,
którzy z boju nie zbiegają.

23 Ku celowi ofiarników,
którzy tysiąc krów rozdali,
co chudobę pożądaną
przez odbiorców dają w darze,

24 do którego przez celibat
kroczą mędrcy stali w ślubach,
gdzie małżonki mężom wierne,
tam ty udaj się, syneczku.

25 Królowie cel nieśmiertelny
przez godziwość osiągają,
cztery stany przez pobożność,
czyści przez rzetelną pieczę.

26 Którzy współczują cierpiącym,
zawsze z innymi się dzielą
i oszczerstwa unikają –
krocz, o synku, po ich drodze.

27 Asceci, oddani prawu,
stale mistrza pragną słuchać,
niezawodni w służbie gościom –
krocz, o synku, po ich drodze.

28 Mądrzy, co w płodności czasie
do swej żony się udają,
u żon innych nie bywają –
krocz, o synku, po ich drodze.

29 Bez zazdrości, jednakowo
wszelkie stworzenie traktują,
cierpliwi, nie czynią krzywdy –
tam podążaj, gdzie odchodzą.

30 Miodu i mięsa nie jedzą,
bez dumy, podstępu, kłamstwa,
innym cierpień nie zadają –
krocz, o synku, po ich drodze.

31 Skromni, znawcy wszelkich nauk,
w wiedzy ukontentowani,
święci, okiełznali zmysły –
krocz, o synku, po ich drodze”.

32 Córka Pańćalów Draupadi
wraz z Uttarą Wiratówną
do Subhadry zrozpaczonej,
biednej, płaczącej podeszła.

33 Zbolałe, szaleństwa bliskie,
z całej duszy zapłakały
i oddając się rozpaczy,
bez zmysłów na ziemię padły.

34 Kryszna, srogim bólem tknięty,
czule siostrę swą zbolałą
wodą spryskał i ocucił,
mówiąc dobrotliwe słowa.

35 Do płaczącej, nieświadomej,
rozdartej, rozdygotanej,
siostry swej lotosooki
taką to wygłosił mowę:

36 „Subhadro, nie płacz za synem,
pociesz Uttarę, Pańćaljo.
Abhimanju, byk wśród wojów,
do wzniosłego poszedł celu.

37 Niechby wszyscy w naszym rodzie,
mężowie, o pięknolica,
tam trafili, gdzie się udał
ów przesławny Abhimanju.

38 Byśmy czyny te spełnili,
my i nasi przyjaciele,
których on sam dziś dokonał,
syn twój i rydwannik wielki”.

39 Tak pocieszył swoją siostrę,
Draupadi oraz Uttarę,
i barczysty gromca wrogów
udał się do syna Prythy.

40 Pozwoliwszy się oddalić
książętom i przyjaciołom,
władczy Kryszna wszedł do komnat,
inni do należnych siedzib.