Autorzy
Opracowali (indika 2024):
(tłumaczenie)
Andrzej Babkiewicz
(przygotowanie tekstu, skład)
Sven Sellmer
(komitet redakcyjny)
Andrzej Babkiewicz, Joanna Jurewicz, Monika Nowakowska,
Sven Sellmer, Przemysław Szczurek, Anna Trynkowska
(opracowanie redakcyjne)
Magdalena Mendys
(redakcja techniczna)
Karina Babkiewicz
Tłumaczenie finansowane w ramach programu Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego
pod nazwą „Narodowy Program Rozwoju Humanistyki”
w latach 2017–2023, numer projektu 0357/NPRH5/H22/84/2017.
महाभारत
Mahābhārata
7. Księga Drony (Droṇaparvan)
***
7.32-52 Zabicie Abhimanju (Abhimanyu-vadha) /
Trzynasty dzień bitwy
7.43 Abhimanju wytraca armię Kaurawów – opis pobojowiska
(Kauravasenāmardana)
Streszczenie rozdziału:
1–5 Kaurawowie oblegają Abhimanju.
6–12 Pojedynek z synem Karny Wryszaseną, zabicie Wasatiego.
13–21 Opis obciętych członków i pobojowiska (części rydwanu i uzbrojenie).
saṃjaya uvāca
saindhavena niruddheṣu
jayagṛddhiṣu pāṇḍuṣu |
sughoram abhavad yuddhaṃ
tvadīyānāṃ paraiḥ saha ||7,43.1||
praviśya tv ārjuniḥ senāṃ
satyasaṃdho durāsadām |
vyakṣobhayata tejasvī
makaraḥ sāgaraṃ yathā ||7,43.2||
taṃ tathā śaravarṣeṇa
kṣobhayantam ariṃdamam |
yathāpradhānāḥ saubhadram
abhyayuḥ kurusattamāḥ ||7,43.3||
teṣāṃ tasya ca saṃmardo
dāruṇaḥ samapadyata |
sṛjatāṃ śaravarṣāṇi
prasaktam amitaujasām ||7,43.4||
rathavrajena saṃruddhas
tair amitrair athārjuniḥ |
vṛṣasenasya yantāraṃ
hatvā ciccheda kārmukam ||7,43.5||
tasya vivyādha balavāñ
śarair aśvān ajihmagaiḥ |
vātāyamānair atha tair
aśvair apahṛto raṇāt ||7,43.6||
tenāntareṇābhimanyor
yantāpāsārayad ratham |
rathavrajās tato hṛṣṭāḥ
sādhu sādhv iti cukruśuḥ ||7,43.7||
taṃ siṃham iva saṃkruddhaṃ
pramathnantaṃ śarair arīn |
ārād āyāntam abhyetya
vasātīyo 'bhyayād drutam ||7,43.8||
so 'bhimanyuṃ śaraiḥ ṣaṣṭyā
rukmapuṅkhair avākirat |
abravīc ca na me jīvañ
jīvato yudhi mokṣyase ||7,43.9||
tam ayasmayavarmāṇam
iṣuṇā āśupātinā |
vivyādha hṛdi saubhadraḥ
sa papāta vyasuḥ kṣitau ||7,43.10||
vasātyaṃ nihataṃ dṛṣṭvā
kruddhāḥ kṣatriyapuṃgavāḥ |
parivavrus tadā rājaṃs
tava pautraṃ jighāṃsavaḥ ||7,43.11||
visphārayantaś cāpāni
nānārūpāṇy anekaśaḥ |
tad yuddham abhavad raudraṃ
saubhadrasyāribhiḥ saha ||7,43.12||
teṣāṃ śarān seṣvasanāñ
śarīrāṇi śirāṃsi ca |
sakuṇḍalāni sragvīṇi
kruddhaś ciccheda phālguniḥ ||7,43.13||
sakhaḍgāḥ sāṅgulitrāṇāḥ
sapaṭṭiśaparaśvadhāḥ |
adṛśyanta bhujāś chinnā
hemābharaṇabhūṣitāḥ ||7,43.14||
sragbhir ābharaṇair vastraiḥ
patitaiś ca mahādhvajaiḥ |
varmabhiś carmabhir hārair
mukuṭaiś chatracāmaraiḥ ||7,43.15||
apaskarair adhiṣṭhānair
īṣādaṇḍakabandhuraiḥ |
akṣair vimathitaiś cakrair
bhagnaiś ca bahudhā yugaiḥ ||7,43.16||
anukarṣaiḥ patākābhis
tathā sārathivājibhiḥ |
rathaiś ca bhagnair nāgaiś ca
hataiḥ kīrṇābhavan mahī ||7,43.17||
nihataiḥ kṣatriyaiḥ śūrair
nānājanapadeśvaraiḥ |
jayagṛddhair vṛtā bhūmir
dāruṇā samapadyata ||7,43.18||
diśo vicaratas tasya
sarvāś ca pradiśas tathā |
raṇe 'bhimanyoḥ kruddhasya
rūpam antaradhīyata ||7,43.19||
kāñcanaṃ yad yad asyāsīd
varma cābharaṇāni ca |
dhanuṣaś ca śarāṇāṃ ca
tad apaśyāma kevalam ||7,43.20||
taṃ tadā nāśakat kaś cic
cakṣurbhyām abhivīkṣitum |
ādadānaṃ śarair yodhān
madhye sūryam iva sthitam ||7,43.21||
Sańdźaja rzekł:
1 Gdy król Sindhu Pandów wstrzymał,
którzy triumf chcieli odnieść,
bój zaciekły wnet rozgorzał
między twymi a wrogami.
2 Wierny ślubom syn Ardźuny
wkroczył między groźne wojska,
pełen mocy nimi wstrząsnął
niczym rekin* wód łożyskiem.
3 Najprzedniejsi pośród Kurów,
odpowiednio do swej rangi,
ruszyli k dziecku Subhadry,
wrogogromcy, co strzał deszczem
wraże hufce ich poruszał.
4 W srogim starciu się zmierzyli
wszyscy oni z jednym wojem,
bohaterzy wielkiej mocy,
nieustanny deszcz strzał lejąc.
5 Kupą wozów oponenci
wstrzymali Ardźuny syna,
on woźnicę Wryszaseny*
zabił oraz łuk mu przeciął.
6 Siłacz przeszył jego konie
strzałami, co prosto lecą,
te ze szranków go zabrały,
pędząc rączo jak huragan.
7 W międzyczasie mógł woźnica
zabrać rydwan Abhimanju.
Ożywieni rydwannicy
zakrzyknęli: „Doskonale!”.
8 Gdy nadjeżdżał jak lew groźny,
gromiąc wrogów swymi strzały,
z dala szybko się zbliżając,
Wasatija wpadł na niego.
9 Strzał szesnaście Abhimanju
zwolnił o nasadach złotych
i obiecał: „Póki żyję,
żywy z boju mi nie ujdziesz!”.
10 I choć pancerz był z żelaza,
strzałą szybko spadającą
syn Subhadry szył mu w serce,
ten bez życia padł na ziemię.
11 Widząc, że Wasati poległ,
byki między rycerzami
rozeźleni i krwi żądni
otoczyli twego wnuka.
12 Bezustannie naciągali
łuki o przeróżnych kształtach,
starcie przeraźliwym było
syna Subhadry z wrogami.
13 Syn Phalguny ciął zawzięty
strzał miotacze, bełty, ciała
oraz głowy z kolczykami,
girlandami przystrojone.
14 Z mieczami, napalcznikami*,
z harpunem albo z toporem
widać było ręce ścięte,
w złote precjoza przybrane.
15 Stroje, girlandy, ozdoby,
diademy, spadłe proporce,
tarcze i zerwane zbroje,
miotły z pukli, parasole,
16 części wozów jak platformy,
dyszle, przednie części kosza,,
ośki, koła połamane,
drzewce oraz liczne jarzma,
17 mocowania i sztandary,
powożący i rumaki,
rydwany podruzgotane,
martwe słonie ziemię słały.
18 Ziemia srogą się zdawała
martwym wojskiem powleczona,
tymi, którzy chcieli wygrać
i władcami licznych dziedzin.
19 W stronach głównych i pośrednich,
wszędzie tam, gdzie w boju kroczył,
Abhimanju wielce wściekły
chował się przed ludzkim wzrokiem.
20 Tylko to, co było złote:
jego zbroja, ornamenty,
złoto z łuku i na strzałach –
na widoku wszystkich było.
21 Kiedy w wojów ciskał strzały,
nikt na niego nie mógł spojrzeć,
swego wzroku nań skierować,
niczym na słońce w południe.