Autor

Opracował (wprowadzenie, struktura)
Andrzej Babkiewicz (indika 2024)

Ṛg-veda – najstarszy zachowany zbiór hymnów spisanych w języku indoeuropejskim (1500-1000 r. p.n.e.). Składa się z 1028 hymnów (sūkta) podzielonych na dziesięć rozdziałów (maṇḍala). Całość zawiera ok. 10 600 strof (ṛc; od 1 do 58) spisany w metrach takich jak:

  • anuṣṭubh (4×8; ok. 40%),
  • gāyatrī (3×8; ok. 25%),
  • triṣṭubh (4×11),
  • jagatī (4×12).

Księgi od drugiej do siódmej uważane są  za najstarsze i przyporządkowane odpowiednim rodom (księgi rodowe):

  • II – Gṛtsamada
  • III – Viśvāmitra
  • IV – Vāmadeva
  • V – Atri
  • VI – Bharatvāja
  • VII – Vasiṣṭha

Hymny kierowane są do odpowiednich bóstw. Najczęściej pojawia się Indra i Agni:

  • Agni (200 hymnów)
  • Indra, szczególnie zabicie Wrytry (Vṛtra) (250 hymnów)
  • Inni ważniejsi bogowie: Varuṇa, Mitra, Aśvin, Uṣas, Surya, Ṛbhu, Rudra, Vāyu, Bṛhaspati, Viṣṇu, Viśvadeva, Savitṛ, Puṣan, Sarasvatī

Tekst przechowywany jako:

  1. ciągły (samhitā pāṭha)
  2. rozbity na wyrazy (pada pāṭha) – ułożony przez Śakelę (Śākela)

3 elementy typowej sukty:

  1. zaproszenie
  2. pochwała (stu – sławić)
  3. prośby

Inne kategorie hymnów:

  1. darowizny (dāna-stuti) – 40 hymnów, w ostatnich strofach poeta dziękuje za dary, które otrzymał
  2. dialogi – 20 hymnów:
  • 3.33 Viśvāmitra rozmawia z rzekami Wias i Satledź
  • 10.10 Yama i Yamī
  • 10.95 Pururavas i Urvaśī

Najbardziej znany komentarz (bhāṣya):

  • Sāyaṇa – bramin z Tamilnadu (Vijayanagar) XIV w;